59
لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام

در این باره مطرح شده‌اند، عبارت‌اند از:
۱. دارایی‌های دنیایی، مانند تشکیل خانواده،۱ داشتن همسر زیبا و دیندار۲ و سازگار... ، داشتن فرزندان صالح،۳ مسکن،۴ وسیله نقلیه،۵ همسایگان۶ و دوستان شایسته،۷ کار۸ و امنیت روانی ـ اجتماعی؛

1.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله: «من تزوّج فقد أعطی نصف السعادة؛ هر کس ازدواج نماید، نیمی از سعادت به او اعطا می‌شود»
(مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۱۵۴، ح ۱۶۳۵۲). پیامبر خدا صلی الله علیه وآله: «من سعادة المرء المسلم الزوجة الصالحة و...»
( الجعفریات، ص ۹۹؛ مسند ابن حنبل، ج ۱، ص ۱۶۸؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۲، ص ۱۴۴).

2.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله: «من سعادة المرء المسلم أن یشبهه ولده و المرأة الجمیلة ذات دین و... ؛ از سعادت فرد مسلمان است: شباهت فرزندش به او و داشتن زن زیبای دیندار و...»
، (قرب الأسناد، ص ۳۷؛ أسد الغابة، ج ۵، ص ۱۰).

3.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله: «من سعادة المرء المسلم ... الولد الصالح؛ از سعادت فرد مسلمان،... داشتن فرزند صالح است»
( الجعفریات، ص ۹۹؛ مسند ابن حنبل، ج ۱، ص ۱۶۸؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۲، ص ۱۴۴).

4.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله: «من سعادة المرء ... المسکن الواسع ...؛ از سعادت فرد مسلمان ... داشتن خانۀ بزرگ است»
( الجعفریات، ص ۹۹؛ مسند ابن حنبل، ج ۱، ص ۱۶۸؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۲، ص ۱۴۴).

5.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله: «من سعادة المرء ... المرکب الهنی؛ از سعادت فرد مسلمان ... داشتن مَرکبی مناسب است»
(الجعفریات، ص ۹۹؛ مسند ابن حنبل، ج ۱، ص ۱۶۸؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۲، ص ۱۴۴).

6.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله: «من سعادة المسلم ... الجار الصالح؛ از سعادت فرد مسلمان ... داشتن همسایۀ صالح است»
( الخصال، ج ۱، ص ۱۸۳، ح ۲۵۲).

7.. امام زین العابدین علیه السلام: «أن من سعادة المرء أن ... یکون خلطاؤه صالحین؛ ... از سعادت فرد، ... داشتن دوستان صالح است»
(الکافی، ج ۵، ص ۲۵۷؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۹۹، ح ۳۸۵؛ الخصال، ج ۱، ص ۱۵۹، ح ۲۰۷ ).

8.. امام صادق علیه السلام: «]خطاباً لأبی عبیدة[ اُدع الله أن یجعل رزقک علی أیدی خیار خلقه فإنّه من السعادة؛ از خدا بخواه که روزی‌ات را در دست خلق برگزیده‌ات قرار دهد. به درستی که این، از سعادت است»
(مشکاة الأنوار، ص ۱۳۲).


لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
58

انسان، سعادت را در زندگی دنیا، دست‌یافتنی و سازنده می‌داند و حتّی برای رسیدن به آن، ملاک و معیار، ارائه می‌کند و افراد را نسبت به کناره‌گیری از مواهب دنیا، بر حذر می‌دارد و بهره‌مندی از لذائذ را مایه توانمندی در امور اساسی زندگی، معرّفی می‌نماید. از این رو، شادکامی در دنیا، یک روی این سکّه است. در ادامه، به دو روی این سکّه می‌پردازیم:

۱. شادکامی، در زندگی دنیوی

همان گونه که اشاره شد، در طبقه‌بندی احادیث مربوط به لذّت و سعادت، بخش قابل توجّهی از آنها در باره شادکامی در دنیا هستند و نشان می‌دهند که نگرش اسلام به لذّت‌جویی، کاملاً مثبت است، به این معنا که هم در دنیا به بهره‌مندی انسان از مواهب لذّت‌بخش، توصیه می‌کند و هم او را به مسیر شادکامی پایدار اُخروی، دعوت می‌کند. البته رسیدن به شادکامی پایدار را برای انسان می‌پسندد و اصل قرار می‌دهد.
اسلام، سعادت را در زندگی دنیا، امری محقّق می‌داند و رهبانیت و کناره‌گیری از لذائذ را سخت می‌کوبد و به بهره‌مندی از لذّات دنیا، توصیه می‌کند.
البته یک نکته بسیار مهم را نباید فراموش کرد و آن، این که هر چند اسلام در کنار سعادت اُخروی، سعادت دنیوی را به رسمیت شناخته است؛ امّا این به معنای تفکیک کامل این دو از یکدیگر نیست. این گونه نیست که اسلام، از یک سو سعادت دنیوی را با هر معیاری بپذیرد و از سوی دیگر، سعادت اُخروی را با تعریف خاصّ خود، مطرح کند. سعادت دنیوی از دیدگاه اسلام، در راستای سعادت اُخروی تعریف می‌شود؛ بدین معنا که هر لذّت دنیوی که به سعادت اُخروی کمک کند، مورد تأیید و بلکه تأکید است و هر لذّت دنیوی‌ای که به سعادت اُخروی زیان برساند، مردود است. لذا مواردی جزو سعادت دنیوی مطرح می‌شوند که تأمین کننده این اصل باشند. عواملی که به عنوان سعادت

  • نام منبع :
    لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی عباسی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8262
صفحه از 179
پرینت  ارسال به