133
لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام

تاریکی غفلت، در حرکت و فعالیت‌های جدّیِ زندگی قرار ندارد، سال برایش به اندازه ماه، و ماه به اندازه روز، و روز هم به اندازه ساعتی احساس نمی‌شود. لذا شايسته است که نسبت به جدّیت زندگی، بيدار باشيم. پیامبر گرامي اسلام صلی الله علیه وآله خطاب به عبد الله بن مسعود، در این باره مي‌فرمايد:
يابن مسعود! فلا تلهينك الدنيا و شهواتها فإن الله تعالی يقول: (أفحسبتم أنما خلقناكم عبثاً و إنكم إلينا لا ترجعون) .
۱

ای ابن مسعود! دنيا و شهوات آن، تو را به بازي نگيرد؛ چرا كه خداوند بزرگ می‌فرمايد: (آيا خيال كرده‌ايد که بيهوده آفريده شده‌ايد و به سوی ما بر نمی‌گرديد؟ [قطعاً چنين نخواهد بود!] )

یکی از جنبه‌های جدّی زندگی، عمل به دستورها و احکام دینی است که به فرمایش امام رضا علیه السلام بر اساس مصالح و مفاسد اشیا، تشریع شده است. البته، غفلت نسبت به این موضوع نیز نشان از پیروزی هوای نفس دارد. امام صادق علیه السلام در این باره می‌‌فرماید:
و الهوی عدو العقل، و مخالف الحق، و قرين الباطل، و قوّة الهوی من الشهوات، وأصل علامات الهوی من أكل الحرام، و الغفلة عن الفرائض، و الاستهانة بالسنن، و الخوض فی الملاهی.۲
و هوای نفس، دشمن عقل و مخالف حق و همدم باطل است. قدرت هوای نفس، از شهوات است و از نشانه‌های اصلی هوای

1.. بحار الأنوار، ج ۷۷، ص ۱۰۳.

2.. مستدرك الوسائل، ج ۱۱، ص ۲۱۲.


لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
132

چندانی ندارد. روزها و ماه‌ها و سال‌ها، حرکت طبیعی خود را دارند؛ امّا کسی که از گذر زمان عقب می‌افتد، نه به دلیل شتاب زمان است، بلکه طبق فرمایش امیر مؤمنان علیه السلام، به دلیل وارد شدن در تاریکی غفلتِ ناشی از شهوترانی است. ایشان در برخی وقایع آخر الزمان می‌فرماید:
إذا وقع الموت فی الفقهاء و العلماء، و عمرت الأشرار و السفهاء، وضيعت أمّة محمّد صلی الله علیه وآله الصلوات و اتبعت الشهوات ... و قل الحياء ... وكثر اللواط ... و تكافأ الرجال بالرجال و النساء بالنساء ... فحينئذ تصير السنة كالشهر و الشهر كالاُسبوع و الاُسبوع كاليوم و اليوم كالساعة و الساعة لا قيمة لها.۱
هنگامی که مرگ در بین فقها و علما می‌افتد و اشرار و بی‌خردان، همچنان به زندگی خود ادامه می‌دهند و امّت محمّد صلی الله علیه وآله نماز را سبک می‌شمارند و از شهوات پیروی می‌کنند ... و حیاورزی کم می‌شود ... و انحرافات جنسی و همجنس بازی زیاد می‌شود ... در این زمان، سال مانند یک ماه، و ماه به اندازه یک هفته، و هفته مانند یک روز، و روز به اندازه یک ساعت می‌گذرد، در حالی که یک ساعت در میان مردم، ارزشی ندارد.
زمان، ظرفی نیست که ما در آن قرار داشته باشیم؛ بلکه گذر زمان، در امتداد حرکت موجودات قرار دارد.۲ بنا بر این، زمان، امري است که از حركت زندگی انسان فهمیده می‌شود. لذا احساس گذر زمان نیز از میزانِ بودن در این حرکت پدید می‌آید. طبیعی است کسی که به دلیل ورود به

1.. مستدرك الوسائل، ج ۱۱، ص ۳۷۷.

2.. برای آگاهی از «چیستی زمان»، ر. ک: آموزش فلسفه، ج ۲، ص ۱۵۱ ـ ۱۵۸.

  • نام منبع :
    لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی عباسی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8783
صفحه از 179
پرینت  ارسال به