یذکر إلا أولوالألباب.^۱
خداوند، به هر کس که بخواهد (و شایسته بداند) حکمت می‌دهد؛ و به هر کس که حکمت داده شود، خیر فراوانی به او عطا شده است. و جز خردمندان، (حقایق را درک نمی‌کنند و) متذکّر نمی‌شوند) .
طبق این آیه، حکمت، به خودی خود، منشأ خیر بسیار است. هر کس آن را داشته باشد، سعادتمند است و به شادکامی رسیده است؛ چرا که در معنای سعادت گفته شد: «سعادت، بركت و خير و سرور در امور است». لذا می‌توان گفت که حکمت، مستقیماً به سوی سعادت و شادکامی رهنمون است. از این رو، علّامه طباطبایی ذیل آیه یاد شده، در تفسیر حکمت می‌گوید:
حکمت، عبارت است از قضایای حقّه‌ای که مطابق با واقع باشد؛ یعنی به نحوی مشتمل بر سعادت بشر باشد، مثلاً معارف حقّه الهیه در باره مبدأ و معاد باشد و یا اگر مشتمل بر معارفی از حقایق عالم طبیعی است، معارفی باشد که باز با سعادت انسان سر و کار داشته باشد، مانند حقایق فطری که اساس تشریعات دینی را تشکیل می‌دهد.^۲
حکمت، مانند علم که چراغ عقل است،^۳ نیرویی است در کنار عقل که در گزینش راه درست، به او یقین و اطمینان می‌بخشد. بر اساس برخی احادیث، منظور از این «حکمت»، معرفت و بصیرت و آگاهی از

«استمنا» را در نظر برخی از نوجوانان و جوانان، بی‌ضرر جلوه دهند و برای نظر خویش، دلیل‌تراشی هم می‌کنند. در حالی که غیر از آموزه‌های دین اسلام، تحقیقات زیادی در باره ضررها و پیامدهای خانمان‌سوز این معضل، ارائه شده است.

ـ محرومیت از حکمت

بر اساس برخی روایات، یکی دیگر از محرومیت‌هایی که شیفتگی لذّات و شهوترانی به دنبال دارد، محرومیت از حکمت است، به طوری که امام علی علیه السلام می‌فرماید:
لا تسكن الحكمة قلباً مع شهوة.^۱
در قلبی که همدم شهوت است، حکمت قرار نمی‌گیرد.
حکمت چیست؟ حکمت، به معنای نوعی اتقان و اطمینان قلبی و یا نوعی امر محکم و یقینی است. آن چنان‌که هیچ رخنه و یا سستی‌ای در آن وجود ندارد. حکمت، بیشتر در معلومات عقلیِ حق و صادق، استعمال می‌شود و معنایش در این موارد، این است که بطلان و کذب، به هیچ وجه در آن راه ندارد.^۲ حکمت به این معنا، رسیدن به حق و حقیقت، به واسطه علم و عقل است.^۳ از این رو، در قرآن کریم به عنوان «خیر کثیر» از آن نام برده شده است، آن‌جا که خدا می‌فرماید:
(یؤتی الحکمة من یشاء و من یؤت الحکمة فقد أوتی خیراً کثیراً و ما