سخنى درباره مراتب روزه دارى
از روايات گذشته ، همچنين از آنچه در فصل آداب روزه دارى خواهد آمد ، روشن مى گردد كه روزه ، از نظر مراتب و از زاويه نقشى كه در تكامل انسان دارد ، به سه دسته تقسيم مى شود و از همين روست كه علماى اخلاق و سير و سلوك ، روزه را به : روزه عوام ، روزه خواص و روزه خواصّ خواص ، تقسيم كرده اند . و اينك ، توضيح فشرده اى از آنها :
دسته اوّل . روزه عوام
اين مرتبه از روزه ، با پرهيز از مفطِرات روزه صورت مى پذيرد ، با شرحى كه در كتاب هاى فقهى آمده است . اين مرتبه از روزه ، آسان ترين و پايين ترين مرتبه روزه است . آنچه از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده كه :
۰.إنَّ أيسَرَ مَا افتَرَضَ اللّهُ تَعالى عَلَى الصّائِمِ في صِيامِه ، تَركُ الطَّعامِ وَالشَّرابِ ؛
۰.آسان ترين چيزى كه خداى متعال بر روزه دار در روزه دارى اش واجب ساخته است ، نخوردن و نياشاميدن است .
به اين مرتبه از روزه دارى اشاره دارد .
دسته دوم . روزه خواص
در اين مرتبه از روزه ، روزه دار ، تنها به پرهيز از مفطرات روزه ، بسنده نمى كند ؛ بلكه
از همه حرام هاى الهى پرهيز مى نمايد . از اين رو ، اجتناب از مفطرات ، شرط درستىِ روزه است و اجتناب از حرام ها ، شرط قبولى آن . بر اين اساس ، همه احاديثى كه با عنوان «مهم ترين آداب روزه دارى» خواهند آمد ، به اين مرتبه از روزه دارى اشاره دارند .