سخنى درباره تقويت آثار روزه با اصلاح غذا
خوردن و نوشيدن به هنگام افطار و سحر ، جان مايه روزه دارى است . از اين رو ، در نظر اسلام ، حلال يا حرام بودن خوردنى ها و نوشيدنى ها ، اندازه و نوع آنها و همچنين انگيزه روزه داران از خوردن و آشاميدن ، در ميزان بهره ورى از روزه نقشى اساسى دارند و در دستاوردهاى روزه دار از بركات اين ميهمانى ، بسيار مؤثّرند .
نخستين شرط بهره ورى از روزه ، آن است كه نيروى تأمين كننده و پشتوانه انسان براى روزه گرفتن ، حلال باشد . غذاى حرام ، نه تنها در بهره مندى انسان از آثار و بركات روزه ، نقش تخريبى دارد ، بلكه آفتى است كه همه عبادت ها را تهديد مى كند ، بدان گونه كه در روايات گذشته اشاره شد . از اين رو ، از پيامبر خدا روايت شده است :
العِبادَةُ مَعَ أكلِ الحَرامِ كَالبِناءِ عَلَى الرَّملِ ؛
عبادت همراه با حرامخوارى ، مثل بنا ساختن بر شنزار است .
بر اين پايه ، براى روزه دار ، شناخت غذاهاى حرام ، اهمّيتى ويژه دارد .
انواع خوردنى ها و آشاميدنى هاى حرام
خوردنى ها و آشاميدنى هاى حرام ، چند قسم اند :
۱ . آنچه حرمت ذاتى دارد ، مثل : گوشت حيوانات حرام گوشت ، تخم پرندگان حرام گوشت ، بعضى از اعضاى حيوانات حلال گوشت (مانند : نرينه ، بچه دان ،
دُنبلان ، مثانه ، غدّه هاى بدن ، كيسه صفرا ، نخاع) ، اعيان نجس (مانند : مُردار ، خون ، گوشت خوك ، شراب و هر مايع مست كننده ديگر) .
۲ . آنچه حرمت عَرَضى دارد ، مانند : غذاهايى كه به سبب برخورد با عين نجس ، متنجّس شده اند ، يا براى جسم و جان انسان ، زيان عمده دارند .
۳ . آنچه با مال حرام تهيّه مى شود ، مثل : سفره هاى افطارى اى كه بدون اجازه قانونى ، هزينه شان از بيت المال ، پرداخت مى شود .
۴ . آنچه از مال مخلوط به حرام ، تهيّه مى شود .
۵ . آنچه از مالى تهيّه مى شود كه حقوق شرعى آن (مانند : خمس و زكات) پرداخت نشده است .
۶ . آنچه با مال حلال فراهم مى شود ؛ ولى در كيفيّت و مقدار آن ، اسراف مى گردد .