57
مراقبات ماه رمضان

۱ / ۲

حكمت روزه گرفتن

۳۳.امام على عليه السلام :خداوند ، بندگان مؤمن خويش را با نمازها ، زكات ها و تلاش براى روزه گرفتن در روزهاى واجب شده ، نگهدارى كرده است تا اعضايشان آرامش يابد و چشمانشان خشوع پيدا كند و جان هايشان رام گردد و دل هايشان متواضع شود و غرور از آنان زدوده گردد ، به سبب حكمت هايى كه در آنهاست ، چون : خاكى شدن چهره هاى عزّتمند از روى تواضع ، به زمين چسبيدن اعضاى شريف از روى فروتنى، و چسبيدن شكم ها به پشت ها از روى رام شدن .

۳۴.امام على عليه السلام :خداوند ، روزه را واجب فرمود ، تا آزمونى براى اخلاص آفريدگان باشد .

۳۵.امام صادق عليه السلام ـ درباره حكمت روزه دارى ـ :خداوند متعال ، روزه را واجب ساخته است تا ثروتمند و تهى دست ، برابر شوند؛ چون [بدون روزه] ثروتمند ، رنج گرسنگى را نمى چشيد تا به فقير ترحّم كند؛ زيرا ثروتمند هر گاه چيزى را بخواهد ، بر آن تواناست . پس خداى متعال خواست تا ميان بندگانش برابرى پديد آورد و ثروتمند هم طعم گرسنگى و رنج را بچشد تا بر ناتوان ، رقّت قلب يابد و بر گرسنه ترحّم نمايد .

۳۶.امام رضا عليه السلام ـ در مجموعه اى كه فضل بن شاذان از سخنان ايشان درباره حكمت واجبات ، گرد آورده است ـ :پس اگر گفته شود : «چرا مأمور به روزه شدند؟» ، گفته مى شود : تا رنج گرسنگى و تشنگى را بشناسند و نشانى بر نياز آخرت بيابند و تا روزه دار ، خاشع ، فروتن ، شكسته ، پاداش يافته ، اميدوار به اجر الهى و عارف گردد و بر گرسنگى و تشنگى اى كه به او مى رسد ، شكيبا شود تا
شايسته پاداش گردد ، به علاوه خوددارى از برآوردن خواسته هاى نفْس ، و براى اين كه روزه ، در دنيا مايه پند آنان شود و سبب تمرين آنان بر انجام دادن تكليف هاى خدا و راهنماى آنان در پاداش گردد و تا بدانند كه چه سختى هايى بر فقيران و بينوايان در دنيا مى گذرد؛ پس آنچه را خداوند براى فقيران در اموال آنان واجب ساخته ، به آنان بپردازند .


مراقبات ماه رمضان
56

۱ / ۲

حِكمَةُ الصِّيامِ

۳۳.الإمام عليّ عليه السلام :حَرَسَ اللّهُ عِبادَهُ المُؤمِنينَ بِالصَّلَواتِ وَالزَّكَواتِ ومُجاهَدَةِ الصِّيامِ فِي الأَيّامِ المَفروضاتِ ؛ تَسكينا لِأَطرافِهِم ، وتَخشيعا لِأَبصارِهِم ، وتَذليلاً لِنُفوسِهِم ، وتَخفيضا لِقُلوبِهِم ، وإذهابا لِلخُيَلاءِ عَنهُم ، ولِما في ذلِكَ مِن تَعفيرِ عِتاقِ الوُجوهِ بِالتُّرابِ تَواضُعا ، وَالتِصاقِ كَرائِمِ الجَوارِحِ بِالأَرضِ تَصاغُرا ، ولُحوقِ البُطونِ بِالمُتونِ مِنَ الصِّيامِ تَذَلُّلاً . ۱

۳۴.عنه عليه السلام :فَرَضَ اللّهُ الصِّيامَ ابتِلاءً لاِءِخلاصِ الخَلقِ . ۲

۳۵.الإمام الصادق عليه السلام ـ في بَيانِ عِلَّةِ الصِّيامِ ـ :إنَّما فَرَضَ اللّهُ عز و جل الصِّيامَ لِيَستَوِيَ بِهِ الغَنِيُّ وَالفَقيرُ ؛ وذلِكَ أنَّ الغَنِيَّ لَم يَكُن لِيَجِدَ مَسَّ الجوعِ فَيَرحَمَ الفَقيرَ ؛ لِأَنَّ الغَنِيَّ كُلَّما أرادَ شَيئا قَدَرَ عَلَيهِ ، فَأَرادَ اللّهُ عز و جل أن يُسَوِّيَ بَينَ خَلقِهِ ، وأن يُذيقَ الغَنِيَّ مَسَّ الجوعِ وَالأَلَمِ ؛ لِيَرِقَّ عَلَى الضَّعيفِ فَيَرحَمَ الجائِعَ . ۳

۳۶.الإمام الرضا عليه السلام ـ فيما جَمَعَهُ الفَضلُ بنُ شاذانَ مِن كَلامِهِ في عِلَلِ الفَرائِضِ ـ :فَإِن قيلَ : فَلِمَ اُمِروا بِالصَّومِ؟ قيلَ : لِكَي يَعرِفوا ألَمَ الجوعِ وَالعَطَشِ ، ويَستَدِلّوا عَلى فَقرِ الآخِرَةِ ، ولِيَكونَ الصّائِمُ خاشِعا ذَليلاً مُستَكينا ، مَأجورا مُحتَسِبا
عارِفا ، صابِرا عَلى ما أصابَهُ مِنَ الجوعِ وَالعَطَشِ ؛ فَيَستَوجِبَ الثَّوابَ مَعَ ما فيهِ مِنَ الإِمساكِ عَنِ الشَّهَواتِ ، ولِيَكونَ ذلِكَ واعِظا لَهُم فِي العاجِلِ ، ورائِضا لَهُم عَلى أداءِ ما كَلَّفَهُم ، ودَليلاً لَهُم فِي الأَجرِ ، ولِيَعرِفوا شِدَّةَ مَبلَغِ ذلِكَ عَلى أهلِ الفَقرِ وَالمَسكَنَةِ فِي الدُّنيا فَيُؤَدّوا إلَيهِم ما فَرَضَ اللّهُ لَهُم في أموالهِمِ . ۴

1.نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۲ .

2.نهج البلاغة : الحكمة ۲۵۲ .

3.كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۲ ص ۷۳ ح ۱۷۶۶ .

4.علل الشرايع : ص ۲۷۰ ح ۹ ، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۲ ص ۱۱۶ ح ۱ وفيه «الانكسار» بدل «الإمساك» و«الآجل» بدل «الأجر» ، بحار الأنوار : ج ۶ ص ۷۹ ح ۱ وج ۹۶ ص ۳۶۹ ح ۵۱ .

  • نام منبع :
    مراقبات ماه رمضان
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: رسول افقی، ترجمه: جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3406
صفحه از 518
پرینت  ارسال به