1.. «حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ هَاشِمٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ هِشَامِ‏ بْنِ‏ الْحَكَمِ‏ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام‌ بِمِنًى عَنْ خَمْسِمِائَةِ حَرْفٍ مِنَ الْكَلَامِ فَأَقْبَلْتُ أَقُولُ كَذَا وَكَذَا يَقُولُونَ قَالَ فَيَقُولُ قُلْ كَذَا وَكَذَا فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ هَذَا الْحَلَالُ وَالْحَرَامُ وَالْقُرْآنُ أَعْلَمُ أَنَّكَ صَاحِبُهُ وَأَعْلَمُ النَّاسِ بِهِ وَهَذَا هُوَ الْكَلَامُ فَقَالَ لِي وَتَشُكُّ يَا هِشَامُ مَنْ شَكَّ أَنَّ اللَّهَ يَحْتَجُّ عَلَى خَلْقِهِ بِحُجَّةٍ لَا يَكُونُ عِنْدَهُ كُلُّ مَا يَحْتَاجُونَ إِلَيْهِ فَقَدِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ» (صفار، بصائر الدرجات، ج۱، ص۱۲۳).

2.. گفت‌وگوی کلامی او که خود متکلمی زبردست بوده است، با امام صادق علیه السلام‌ و پذیرش سخنان امام و اقناع او بی‌شک،‌ بر پایۀ تعبد نبوده است.

3.. گفت‌وگوهای عقلانی و پاسخ‌های استدلالی ائمه علیهم السلام به او شاهدی بر این دیدگاه است.

4.. «رُوِيَ‏ أَنَّ أَبَا هُذَيْلٍ الْعَلَّافَ قَالَ لِهِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ: أُنَاظِرُكَ عَلَى أَنَّكَ إِنْ غَلَبْتَنِي رَجَعْتُ إِلَى مَذْهَبِكَ، وَإِنْ غَلَبْتُكَ رَجَعْتَ إِلَى مَذْهَبِي. فَقَالَ هِشَامٌ: مَا أَنْصَفْتَنِي! بَلْ أُنَاظِرُكَ عَلَى أَنِّي إِنْ غَلَبْتُكَ رَجعْتَ إِلَى مَذْهَبِي، وَإِنْ غَلَبْتَنِي رَجَعْتُ إِلَى إِمَامِي» (شیخ صدوق، الاعتقادات، ص۴۳).

1.. «يَا هِشَامُ مَا بَعَثَ اللَّهُ أَنْبِيَاءَهُ وَرُسُلَهُ إِلَى عِبَادِهِ إِلَّا لِيَعْقِلُوا عَنِ اللَّه‏» (کلینی، کافی، ج۱، ص۱۶).

2.. برای مثال، میرداماد آن را به معنای «لیعرفوا» دانسته (میرداماد، التعلیقة علی اصول الکافی، ص۳۴) و ملاصدرا آن را به تعلیم علمی لدنی به انسان‌ها تأویل کرده است (ملاصدرا، شرح اصول الکافی، ج۱، ص۳۶۲- ۳۶۳). شریف شیرازی بر نکات قبلی این نکته را افزوده که شاید مقصود آن است که عقل انسان‌ها به واسطه کسب هدایت الهی به کمال برسد (شریف شیرازی، الکشف الوافی فی شرح الاصول الکافی، ص۷۲) ملاصالح مازندرانی این فرض را هم افزوده است که فاعل «لیعقلوا» پیامبران باشند و معنای عقل در اینجا به جا آوردن باشد. بنابراین، معنای جمله این می‌شود که پیامبران آنچه را خداوند بر عهدۀ آنان از هدایت انسان‌ها قرار داده است به جا آورند (نک: مازندرانی، شرح الکافی، ج۱، ص۱۸۷).

3.. «يَا هِشَامُ إِنَّ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَيْنِ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَحُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَالْأَنْبِيَاءُ وَالْأَئِمَّةُ علیهم السلام‌ وَأَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُول‏» (کلینی، کافی، ج۱، ص۱۶).

4.. البته اين شواهد آن طور كه مدرسی طباطبايی ادعا كرده است، به این معنا نيست كه هشام به عقل ابزاری باور داشته است؛ زیرا همان‌طور كه گفته شد، عقل به خودی خود معقولات را می‌فهمد و تصديق می‌كند. در حالی‌كه در نظريه ابزاری بودن عقل، وظيفۀ عقل تهيه ادله‌ برای اثبات آموزه‌های وحيانی است، نه فهم و تصديق عقلانی آن.