فصل سوم: ویژگی‌های خشم در روایات
الف _ خشم، خصلت سرشتی
خشم یا غضب، یکی از سرشتی‌ترین صفات یا قوای انسان است. شاید از مورد اتفاق‌ترین موضوعات اخلاقی یا انسان‌شناسی، فطری بودن هیجان خشم باشد. در منابع دینی ما نیز، بسیاری از علمای مسلّم شیعه، این مطلب را تبیین کرده‌اند؛ مانند «خواجه نصیر در اخلاق ناصری، «غزالی» در احیا علوم، «فیض‌کاشانی» در الحقایق، «نراقیین» در جامع السعادات و معراج السعادة، «علامه طباطبایی رحمة الله علیه» در کتاب نهایة الحکمه، «شهید مطهری» در تعلیم و تربیت و «استاد مصباح» در طرح ویژه خود، برای بررسی مسائل اخلاقی در جلد اول کتاب اخلاق در قرآن و همه علمای معاصر ایشان بیان می‌کنند که هیجان خشم، از جمله صفات نفسانی و ذاتی انسان است.
مطلب دیگری که گفتنی است، این است که غضب با قوه غضبیه تفاوت دارد. قوه غضبیه، که از تقسیمات قوای نفسانی در نظر متقدمین است. در اینجا، منظور ما پرخاشگری است که در اصطلاح قدما، شامل جنبه افراط قوای غضبیه می‌شود؛ اما قوه غضبیه، جنبه اعتدال نیز دارد که خواجه در اخلاق ناصری، حدود ده مورد صفت جزئی‌تر برای عدالت قوه غضبیه (که همان شجاعت باشد) می‌شمرد.۱ در واقع خشم
