51
مهار خشم

_ ‌تاتانوس۱ _ می‌داند. دیدگاه «لورنز»۲ مبنی بر غریزی ‌بودن پرخاشگری است؛ یعنی به دلیل فوائدش، مانند پراکنده ‌شدن یک نوع جمعیت در منطقه وسیع‌تر و تأثیر در جفت‌یابی در طی دوره‌های تحول انسان و جانداران رشد می‌یابد. در حالی که از دید منتقدان، جهان‌شمول۳ نبودن این غریزه، و متفاوت‌ بودن سطوح پرخاشگری در فرهنگ‌های مختلف، معارض این نظریه است.

۲. دیدگاه زیست‌شناختی

نظریه‌های زیست‌شناختی «باس»۴ و «نیسبت»۵ ، گلادو۶ مارازیتی۷ و همکاران و «ون‌گوزن»۸ «فریجدا»۹ و «دی‌پول»۱۰ که بر اساس بررسی ترکیبات شیمیایی خون افراد پرخاشگر و مضطرب و افراد تغییر جنسیت داده صورت گرفته است، بر تفاوت‌های فیزیولوژیکی افراد (مانند کمبود سروتونین یا افزایش هورمون‌های جنسی مردانه در زنان) تأکید می‌کنند. بررسی دوقلوهای یک‌تخمکی نشان می‌دهد که آنها، بیشتر از دوقلوهای دوتخمکی از نظر خشونت و رفتارهای تبهکارانه به هم شباهت دارند و فرزندخوانده‌ها به والدین تنی خود بیشتر از والدینی شباهت دارند که آنها را به فرزندی پذیرفته‌اند.۱۱ ناحیه بادامه۱۲ در مغز، اکنون به عنوان مرکز پرخاشگری شناخته

1.Thatanos.

2.(لورنز، ۱۹۶۶).

3.Universal.

4.Buss A. H.

5.Nisbett R. E.۱۹۹۰.

6.Gladue B. A.۱۹۹۱.

7.Marazziti D. ۱۹۹۳.

8.Van goozen S.

9.Frijda N.

10.Depoll N. V. ۱۹۹۴.

11.کالات ۲۰۰۷.

12.Amygdal.


مهار خشم
50

۲. خشم Anger (گونه‌ای هیجان)

اغلب منابع روان‌شناسی، رابطه تنگاتنگی بین خشم (به عنوان یک هیجان) و پرخاشگری (به عنوان یک انگیزش) بیان کرده‌اند... .۱ غالباً خشم، محرک رفتار پرخاشگرانه است؛ البته بدون خشم نیز، رفتار پرخاشگرانه ممکن است. برای مثال سربازی در میدان نبرد، بدون احساس هرگونه خشمی، صرفاً به دلیل منافع مالی، حملات خونسردانه انجام دهد و به قول کالات۲ ، به سختی می‌توان برای تمام رفتارهای پرخاشگرانه، تنها یک توجیه آورد. وی برخی امور، مانند درد، تهدید و رویدادهای ناخوشایند را نیز، از علل شروع رفتار پرخاشگرانه می‌داند. خشم، مانند سایر هیجان‌ها می‌تواند، رفتار خاصی را فعال و هدایت کند. در واقع، در روان‌شناسی بحث می‌شود که هیجان‌ها نیز، مانند انگیزش (که تقریبا معادل اراده در علوم انسان‌شناسی است) می‌توانند، در ایجاد رفتار مؤثر باشند. بحث انگیزش و هیجان، از عناوین مهم بحث‌های روان‌شناسی رشد محسوب می‌شود که در بررسی نظریه‌های هیجان، به آن اشاره خواهیم کرد.

ب _ نظریه‌های پرخاشگری

۱. دیدگاه غریزی

به لحاظ تاریخچه‌ای، فروید۳ و هال۴ که مشهورترین نظریه‌های انگیزشی را
دارند، معتقدند که رفتار _ مثلاً پرخاش _ توسط مؤلفه‌های انرژی‌دهنده درونی
_ بن، کشاننده _ و ساختاری _ کنش من، عادت _ تعیین می‌شود و موجود زنده،
در پی ارضای یک نیاز، از خود رفتاری را نشان می‌دهد و به دنبال ارضای نیاز،
آرامش به وجود می‌آید.۵ فروید، پرخاشگری را یکی از شاخه‌های اصلی غریزه مرگ

1.(اتکینسون۱۹۸۷).

2.(کالات ۲۰۰۷).

3.Freud S.۱۹۲۰.

4.(هال، ۱۹۴۳).

5.خداپناهی ۱۳۸۸.

  • نام منبع :
    مهار خشم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمدرضا کيومرثي اسکويي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 32472
صفحه از 299
پرینت  ارسال به