فصل پنجم: مقابله‌های هیجانی عاطفی

۱. تعصّب مثبت

حضرت علی علیه السلام در خطبه مشهور قاصعه، ضمن تقبیح تعصب‌های جاهلی، بر ضد ارزش‌های اخلاقی جامعه آن روز، مطلبی را در مورد تعصب‌ورزی صحیح یا پسندیده مطرح نمودند، که به نظر می‌آید، روش مناسبی برای کنترل و فروخوردن خشم می‌باشد. ما روش کنترل هیجان منفی با یک هیجان مثبت را که با بعضی از روایات دیگر تأیید می‌شود، در این زمینه، تحت عنوان شیوه‌های هیجانی عاطفی مقابله با خشم، نامگذاری کردیم. تبیین روان شناختی این روش می‌تواند، چنین باشد که یک هیجان مثبت، به خاطر هم جنسی با هیجان منفی، بیشتر از رفتارهای فیزیکی یا شناختی در دسترس فرد خشمگین است. از طرفی، مقابله به وسیله هیجان مثبت، ممکن است نوعی حواس پرتی عمدی از هیجان منفی در فرد خشمگین ایجاد کند.
در شیوه‌های روان درمانی کنترل افکار اجباری و منفی در افرادی که به وسواس فکری مبتلا هستند نیز، از روش‌هایی مشابه سود جسته شده است. مانند ایجاد وقفه در فکر^۱ که توسط جوزف ولپی^۲ به کار گرفته شده است. دستور عمدی و با صدای