تقوا، مطابق این آیه، یادآوری خداست. می‌فرمایند که هر موقعی کار زشت یا ظلم به خود می‌کنند و یاد خدا می‌افتند، از کرده خود پشیمان شده، به تدارک و جبران عمل می‌پردازند.
اگر تقوا را به معنی خوف از خدا در نظر بگیریم^۱ ، همان طور که راغب گفته، در معنای مجازی است؛ مانند آیه قرآن (اتقواالنار)
( بقرة: ۲) و یا (اتقواالله)
(بقرة: ۱۸۹)، در چنین مواردی نیز، تقوا به معنی کلی خودش است؛ یعنی همان روحیه و ملکه‌ای در انسان که باعث حفظ و صیانت او از گناهان است؛ اما تقوا به معنای مجازی خودش نیز، برای مهار خشم مفید است؛ زیرا ترس از خداوند، از عوامل مهم کنترل گناهان و از جمله خشم می‌باشد. چنان چه در حدیث امام علی علیه السلام وارد شده: «مَن خَافَ اللهَ لَم یشفِ غَیظَهُ»^۲ ؛ «هر کس از خدا بترسد، خشمش را فرو نمی‌نشاند». ترس از خدا به معنی ترس از عقوبت یا دوری و محرومیت از خدا، باعث رها‌کردن خشم می‌شود. از سویی اعتقاد و باور جدی به حاکمیت خداوند عادل، توکل و تفویض امر دیگران به خدا را باعث می‌شود.
در نتیجه تقوی، با یادآوری خداوند به عنوان قدرت برتر و صاحب حساب و عقاب و مرکز مهم ثقل و توجه‌برگردانی، عامل کنترل خشم است؛ یعنی ما می‌توانیم، بدون بررسی افکار مربوط به خشم، مستقیماً ایده متعالی‌تری را طرح کنیم تا باعث حل‌شدن خرده‌فکرهای منفی مربوط به خشم بشود. آن ایده برتر، این است که تمام رفتارهای خود را به سوی خداوند جهت‌گیری نماییم. در این صورت، بدون اینکه نیازی به دانش مکانیزم عمل داشته باشیم، به صرف اطاعت از خدای خود، خشم را ترک نماییم. این روش نیازمند کسب یک جهان‌بینی فطری و تقویت پایه‌های آن می‌باشد. یکی از بزرگان چه شایسته فرمودند که تقوی، تمام اصول دین و مذهب را شامل می‌شود و لذا، والاترین ارزش اخلاقی بین سایر ارزش‌ها می‌باشد.^۳

نفس نیست، بلکه ثابت بودن در صحنه گناه است. شهید بزرگوار، استاد علامه می‌فرمایند که اگر تقوا فقط به وسیله دوری کردن از زمینه‌های گناه باشد، تقوای منفی است؛ اما تقوای مثبت، کنترل نفس حتی با حضور عوامل لغزش است؛ مگر اینکه خارج‌شدن از صحنه گناه مقدمه‌ای برای ایجاد آن ملکه روحی در انسان باشد.^۱ قرآن کریم متقین را معرفی کرده‌ است. در سوره آل‌عمران می‌فرماید:
به سوی آمرزش پروردگار خود و بهشتی بشتابید که پهنای آن [به اندازه] آسمان‌ها و زمین است و برای پرهیزگاران آماده شده است. [پرهیزگاران] کسانی [هستند] که در توانگری و تنگدستی انفاق می‌کنند و خشم خود را فرو می‌خورند و از خطای مردم در می‌گذرند؛ و خدا نیکوکاران را دوست دارد و آن کسان که چون مرتکب کاری زشت شوند یا به خود ستمی کنند، خدا را یاد می‌کنند و برای گناهان خویش آمرزش می‌خواهند و کیست جز خدا که گناهان را بیامرزد؟ و چون به‌زشتی گناه آگاهند، در آنچه می‌کردند، پای نفشارند آنها پاداششان آمرزش پروردگار، و بهشت‌هایی است که از زیر درختانش، نهرها جاری است؛ جاودانه در آن می‌مانند؛ چه نیکو است پاداش اهل عمل!.^۲
در این آیات با اینکه همه صفات متقین بیان نشده؛ ولی به کظم‌غیظ به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی افراد متقی اشاره شده است وَ الکاظِمِینَ الغَیظَ وَ العَافِینَ عَنِ النَّاسِ. طبق این آیه، صفت تقوا باعث کمک به کظم می‌شود. از طرفی تقوا، زمینه بخشش و گذشت از خشم طرف مقابل را نیز فراهم می‌کند. مکانیزم عمل در صفت