ساخت؛ پس علاوه بر برانگیختن خود به خاطر محرومیت و نافرجامی صددرصد،
موجب نفرت دیگران هم خواهد شد. در بیان شرح حدیث مشابهی، صاحب المحجة البیضا می‌فرمایند:
قال أبوحامد قد عرفت أنّ علاج کلّ علّةٍ بحسم مادّتها و إزالة أسبابها فلا بدّ من معرفة أسباب الغَضَب وقد قال یحیی لعیسی علیهما السلام أیُّ شَیءٍ أَشَدُّ قَالَ عِیسَی الکبرُ وَالفَخرُ وَ التَّعَزُّزُ وَ الحَمِیةُ و الأسباب المُهیجة للغَضَب هی الزَّهوُ و العَجَبُ و المُزاح و الهَزَلُ و الهَزءُ و التعییرُ و المُماراةُ و المُضادّةُ و الغَدرُ وشدّةُ الحرص علی فُضول المال و الجاه و هی بأجمعها أخلاقٌ ردیةٌ مذمومةٌ شرعاً ولا خلاص من الغَضَب مع بقاء هذه الأسباب فلا بدّ من إزالة هذه الأسباب بأضدادها.۱
ایشان چهار صفت مطرح‌شده در روایت را به صورت جزئی‌تر چنین بیان می‌کنند. از نظر ایشان، علل تحریک‌کننده خشم عبارت است از: افتخار، خودپسندی، شوخی، تمسخر، سرزنش، مجادلة، مخالفت، حیلهگری و حرص بسیار بر مال زیاد و مقام.
صفات یادشده، به صورت گروه‌بندی‌شده در زیر مورد بررسی قرار خواهد گرفت؛ مثلاً صفات الزهو و العجب، که از مشخصات تکبرند و المزاح و الهزل و الهزء از شوخی‌کردن و التعییر و المماراة که سرزنش و مجادلة است، از نوع تکذیب دیگران و المضادة و الغدر از نوع حدة و مخالفت با سرنوشت و حرص بر مال دنیا هم، تحت عنوان سیری‌ناپذیری و حرص بحث خواهد شد.
۵. کبر
«تکبر» بر وزن تفعل، به معنی پذیرش معنای بزرگی یا تظاهر به بزرگی می‌باشد. این مفهوم دارای یک معنای ضد ارزشی و اخلاقی منفی در همه نظام‌های مذهبی معتبر جهان و به یک معنا انسانیت می‌باشد. اصولاً فردی که خود را بزرگ پندارد، در نگاه دیگران منفور بوده و باعث ترد او خواهد شد. در اکثر روایات آمده که کبر، فقط مخصوص خداست و هر کسی غیر از او چنین ادعایی کند، با خدا به جنگ برخاسته است. امام باقر علیه السلام در حدیثی این نوع دشمنی را با خدا مطرح فرمودند:
