125
مهار خشم

۱۲. خشم، با اخلاص منافات دارد؛۱
۱۳. خشم، با ایمان قلبی منافات دارد؛۲
۱۴. خشم، باعث کینه و دشمنی انسان‌ها می‌شود؛۳
۱۵. خشم، با خشوع و اخبات منافات دارد۴ .۵

ج _ آثار ماورایی خشم منفی

منظور از آثار ماورایی، آن دسته از نتایجی است که در امور غیر طبیعی و غیر مادی از خشم باقی می‌ماند. اگر بپذیریم که یک بعد مهم در شناخت انسان، بعد ماورایی اوست، و اعمال آدمی نیز، در ارتباط با کل ابعاد وجودی او می‌باشد، باید اذعان کرد که همه‌گونه رفتار و هیجان نیز در بعد ماورایی انسان مؤثر خواهد بود. در این خصوص، اول می‌توان امور ناشناخته از وجود انسان، مانند جایگاه ایمان یا سایر صفات استقرار یافته او را در زمان حیاتش در نظر گرفت. سپس نتایج اخروی اعمال را به عنوان جهان غیر طبیعی در نظر گرفت.

۱. خشم و ایمان

در صورتی که ایمان را نتیجه عاطفی و احساسی یک انتخاب منطقی محسوب کنیم، طبیعی است، همان‌طور که در آثار شناختی خشم گذشت، به خاطر آسیب شناخت،

1. (لِیبتَلِی اللهُ ما فی‏ صُدُورِكُم وَ لِیمَحِّصَ ما فی‏ قُلُوبِكُم وَ اللهُ عَلیمٌ بِذاتِ الصُّدُور) .
آل‌عمران: ۱۵۴.

2. (لا تَجِدُ قَوماً یؤمِنُونَ بِاللهِ وَ الیومِ الآخِرِ یوادُّونَ مَن حَادَّ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَو كانُوا آباءَهُم أَو أَبناءَهُم أَو إِخوانَهُم أَو عَشیرَتَهُم أُولئِک كَتَبَ فی‏ قُلُوبِهِمُ الإیمانَ وَ أَیدَهُم بِرُوحٍ مِنهُ وَ یدخِلُهُم جَنَّاتٍ تَجری مِن تَحتِهَا الأَنهَارُ خالِدینَ فیهَا رَضِی اللهُ عَنهُم وَ رَضُوا عَنهُ أُولئِک حِزبُ اللهِ أَلا إِنَّ حِزبَ اللهِ هُمُ المُفلِحُونَ) .
مجادله: ۲۲.

3. (وَ الَّذینَ جاؤُ مِن بَعدِهِم یقُولُونَ رَبَّنَا اغفِر لَنا وَ لِإِخوانِنَا الَّذینَ سَبَقُونا بِالإیمانِ وَ لا تَجعَل فی‏ قُلُوبِنا غِلاًّ لِلَّذینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّک رَؤُفٌ رَحیمٌ) .
حشر: ۱۰.

4. (وَ لِیعلَمَ الَّذینَ أُوتُوا العِلمَ أَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّک فَیؤمِنُوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلُوبُهُم وَ إِنَّ اللهَ لَهَادِ الَّذینَ آمَنُوا إِلی‏ صِراطٍ مُستَقیمٍ) .
حج: ۵۴. (أَ لَم یأنِ لِلَّذینَ آمَنُوا أَن تَخشَعَ قُلُوبُهُم لِذِكرِ اللهِ وَ ما نَزَلَ مِنَ الحَقِّ) .
حدید: ۱۶.

5. (اللهُ نَزَّلَ أَحسَنَ الحَدیثِ كِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِی تَقشَعِرُّ مِنهُ جُلُودُ الَّذینَ یخشَونَ رَبَّهُم ثُمَّ تَلینُ جُلُودُهُم وَ قُلُوبُهُم إِلی‏ ذِكرِ اللهِ ذلِک هُدَی اللهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ وَ مَن یضلِلِ اللهُ فَما لَهُ مِن هَادٍ) .
زمر: ۲۸.


مهار خشم
124

۵. خشم، مانع آرامش و اطمینان نفس می‌شود؛۱
۶. خشم، مانع مراقبت‌های الهی از انسان است؛۲
۷. خشم، مانع خوف الهی و باعث ایجاد خوف مادی می‌شود؛۳
۸. خشم، مانع افزایش آرامش ناشی از ایمان است؛۴
۹. خشم، تابع حق‌بودن و آثارش را نابود می‌کند؛۵
۱۰. خشم، صفا و صمیمیت بین انسان‌ها را از بین می‌برد؛۶
۱۱. خشم، باعث شکست در آزمون تقوا می‌شود؛۷

1. (مَن كَفَرَ بِاللهِ مِن بَعدِ إیمانِهِ إِلاَّ مَن أُكرِهَ وَ قَلبُهُ مُطمَئِنٌّ بِالإیمانِ وَ لكِن مَن شَرَحَ بِالكُفرِ صَدراً فَعَلَیهِم غَضَبٌ مِنَ اللهِ وَ لَهُم عَذابٌ عَظیمٌ) .
نحل: ۱۰۶. (وَ إِذ قالَ إِبراهیمُ رَبِّ أَرِنی‏ كَیفَ تُحی المَوتی‏ قالَ أَ وَ لَم تُؤمِن قالَ بَلی‏ وَ لكِن لِیطمَئِنَّ قَلبی‏ قالَ فَخُذ أَربَعَةً مِنَ الطَّیرِ فَصُرهُنَّ إِلَیک ثُمَّ اجعَل عَلی‏ كُلِّ جَبَلٍ مِنهُنَّ جُزءاً ثُمَّ ادعُهُنَّ یأتینَک سَعیاً وَ اعلَم أَنَّ اللهَ عَزیزٌ حَكیمٌ) .
بقره: ۲۶۰. (قالُوا نُریدُ أَن نَأكُلَ مِنهَا وَ تَطمَئِنَّ قُلُوبُنا وَ نَعلَمَ أَن قَد صَدَقتَنا وَ نَكُونَ عَلَیهَا مِنَ الشَّاهِدینَ) .
مائده: ۱۱۳. (الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكرِ اللهِ أَلا بِذِكرِ اللهِ تَطمَئِنُّ القُلُوب)
‏. رعد: ۲۸.

2. (وَ أَصبَحَ فُؤادُ أُمِّ مُوسی‏ فَارِغاً إِن كادَت لَتُبدی بِهِ لَو لا أَن رَبَطنا عَلی‏ قَلبِهَا لِتَكُونَ مِنَ المُؤمِنینَ) .
قصص: ۱۰.

3. (هُوَ الَّذی أَخرَجَ الَّذینَ كَفَرُوا مِن أَهلِ الكِتابِ مِن دِیارِهِم لِأَوَّلِ الحَشرِ ما ظَنَنتُم أَن یخرُجُوا وَ ظَنُّوا أَنَّهُم مانِعَتُهُم حُصُونُهُم مِنَ اللهِ فَأَتاهُمُ اللهُ مِن حَیثُ لَم یحتَسِبُوا وَ قَذَفَ فی‏ قُلُوبِهِمُ الرُّعبَ یخرِبُونَ بُیوتَهُم بِأَیدیهِم وَ أَیدِی المُؤمِنینَ فَاعتَبِرُوا یا أُولِی الأَبصارِ) .
حشر: ۲. (إِنَّمَا المُؤمِنُونَ الَّذینَ إِذا ذُكِرَ اللهُ وَجِلَت قُلُوبُهُم وَ إِذا تُلِیت عَلَیهِم آیاتُهُ زادَتهُم إیماناً وَ عَلی‏ رَبِّهِم یتَوَكَّلُون) .
انفال: ۲.

4. (هُوَ الَّذی أَنزَلَ السَّكینَةَ فی‏ قُلُوبِ المُؤمِنینَ لِیزدادُوا إیماناً مَعَ إیمانِهِم وَ للهِ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الأَرضِ وَ كانَ اللهُ عَلیماً حَكیماً) .
فتح: ۴.

5. (وَ قَفَّینا بِعیسَی ابنِ مَریمَ وَ آتَیناهُ الإِنجیلَ وَ جَعَلنا فی‏ قُلُوبِ الَّذینَ اتَّبَعُوهُ رَأفَةً وَ رَحمَةً وَ رَهبانِیةً ابتَدَعُوهَا ما كَتَبناهَا عَلَیهِم إِلاَّ ابتِغاءَ رِضوانِ اللهِ فَما رَعَوهَا حَقَّ رِعایتِهَا فَآتَینَا الَّذینَ آمَنُوا مِنهُم أَجرَهُم وَ كَثیرٌ مِنهُم فَاسِقُونَ) .
حدید: ۲۷.

6. (وَ اذكُرُوا نِعمَتَ اللهِ عَلَیكُم إِذ كُنتُم أَعداءً فَأَلَّفَ بَینَ قُلُوبِكُم فَأَصبَحتُم بِنِعمَتِهِ إِخواناً وَ كُنتُم عَلی‏ شَفا حُفرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِنهَا كَذلِک یبَینُ اللهُ لَكُم آیاتِهِ لَعَلَّكُم تَهتَدُون) .
آل عمران: ۱۰۳. (وَ أَلَّفَ بَینَ قُلُوبِهِم لَو أَنفَقتَ ما فِی الأَرضِ جَمیعاً ما أَلَّفتَ بَینَ قُلُوبِهِم وَ لكِنَّ اللهَ أَلَّفَ بَینَهُم إِنَّهُ عَزیزٌ حَكیم) .
انفال: ۶۳.

7. (إِنَّ الَّذینَ یغُضُّونَ أَصواتَهُم عِندَ رَسُولِ اللهِ أُولئِک الَّذینَ امتَحَنَ اللهُ قُلُوبَهُم لِلتَّقوی‏ لَهُم مَغفِرَةٌ وَ أَجرٌ عَظیم)
‏. حجرات: ۳.

  • نام منبع :
    مهار خشم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمدرضا کيومرثي اسکويي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 32930
صفحه از 299
پرینت  ارسال به