کنترل فکری و اصلاح خطاهای شناختی در حال غضب، هم نقطه مقابل غضب محسوب میشود و هم نقطه مقابل غضب همراه با غیظ. به عبارتی حلم، نقطه مقابل انواع مراتب غضب است؛ اما از آن جهت که حلم، امری باطنی است، نقطه مقابلش غضب و غیظ است و از آن جهت که حلم، عملکردی منطق رفتار ظاهری است، نقطه مقابل غضب است که یک فعل ارادی است. غیر از اینکه حلم به واسطه ایجاد حالت کظم و رضا به واسطه عمل میکند. اگر بخواهیم فرایند رفتاری پرخاشگرانه را بر اساس روایات و منابع لغت توصیف کنیم، میتوانیم مطابق نمودار ۱ نمودار ترسیم شود. چنین ترسیم کنیم که ابتدا غیظ، باعث تغیر حالت و هیجان منفی میشود. سپس اوج میگیرد و از سطح هیجان درونی به سطح رفتار ظاهری منتقل شده و به صورت غضب نمایان میشود.
نمودار(۱) فرايند تشکيل يک رفتار پرخاشگرانه(غضب)
همچنین در این نمودار، امکان نمایش حوزههای عمل برخی از واژگانی که بررسی کردیم، وجود دارد. بر این اساس، حلم و غضب نسبت مِن وَجه با واژگانی دارند که صرفا به سطح هیجان یا صرفاً به سطح رفتار مربوط هستند. در نمودار (۲) این فرض به نمایش گذاشته شده که صفت حلم و غضب به صورت ماهیتی نقطه آغاز و انتها، چگونه در مقابل هم قرار میگیرند.