و هر گونه خطا و همراه با توجه به تمام جوانب و احتمالهای متعادل و مثبت خواهد بود؛ زیرا متأثر از هیجان نیست و بر فضای فکری و روان خود مسلط است؛ اما در غیر این صورت، بیمنطقترین گزینهها که تشویق پرخاش است، روی کار خواهد آمد. روایت دیگری از آن حضرت نیز، این مطلب را تأکید میکند که هر کسی غضب نکند، تواناترین مردم در انتخاب درست یا راه درست است:
أَقدَرُ النَّاسِ عَلَی الصَّوَابِ مَن لَم یغَضَب۱.
تواناترین مردم بر راه صحیح و درست، کسی است که خشمگین نگشته باشد.
۳. آثار ماورایی
یک. تقویت ایمان
موضوع ایمان، یکی از خواستههای دائمی و آرزوهای واقعی افرادی است که درک درستی از خدا و ارزشهای فطری بشری دارند یا اینکه میخواهند داشته باشند. طبق روایات، ایمان عنصری مرکب از علم و عمل است.۲ بدون تعهد به عمل، هر چه علم زیاد باشد، بازهم ایمان محسوب نمیشود.۳ برای ایمان هم، ارکان و عناصری نام برده شده است. برخی از توصیههای رفتاری، در تقویت ایمان نقش اساسی دارند. از جمله آنها، کنترل غضب و غیظ است. این موضوع هم در کنار گروهی از رفتارهای مشابه مطرح شده و هم به تنهایی بیان شده و نشاندهنده اهمیت آن است. رسول خدا صلی الله علیه و آله این معنا را تاکید فرمودهاند:
1.همان، ح۳۰۴۷.
2.عنه صلی الله علیه و آله: «لا یقبَلُ إِیمَانٌ بِلا عَمَلٍ، وَ لا عَمَلٌ بِلا إِیمَانٍ»؛ «ایمان بیعمل و عمل بیایمان، پذیرفته نمیشود.».
كنز العمّال، ص۲۶۰. عنه صلی الله علیه و آله: «الإِیمَانُ مَعرِفةٌ بِالقَلبِ، وَ قَولٌ بِاللِّسَانِ، وَ عَمَلٌ بِالأَركَانِ»؛ «ایمان، شناخت با دل است و گفتن با زبان و عمل با اركان».
کنز العمّال، ج۱، ص۲۴.
3.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام: «مَلعُونٌ مَلعُونٌ مَن قَالَ: الإِیمَانُ قَولٌ بِلا عَمَلٍ»؛ «ملعون است، ملعون، كسی كه بگوید: ایمان، گفتار است، بدون كردار».
بحار الأنوار، ج۶۶، ص۱۹.