جوان بیش از زنان جوان مصداق دارد؛ چراکه به طور معمول مردان با جدا شدن از خانواده پدری و تشکیل خانواده، استقلال به دست می‏آورند؛ در حالی که دختران با بزرگ شدن همچنان ارتباط با خانواده را نگه می‏دارند و حتّی مسئولیت‏هایی را به جهت دلبستگی‏های خود با خانواده بر عهده می‏گیرند. پس اگر کار در زندگی مردان عامل استقلال و جدایی است، این امر در باره زنان چندان صدق نمی‏‏کند و الگوی موفقیت کار در زنان با تقویت تابعیت متقابل در روابط همراه است.^۱

در جوامعی که امکانات شغلی فراوان است، انتخاب شغل یک فرایند تدریجی است که مدت‏ها قبل از نوجوانی آغاز می‏شود. نظریه‏پردازان معتقدند جوانان چند دوره شغلی را پشت سر می‏گذارند:

۱. دوره خیالی: در اوائل و اواسط کودکی، کودکان با خیال‏پردازی درباره گزینه شغلی، در مورد آن‏ آگاهی کسب می‏‏کنند. ترجیحات آنها که بیشتر تحت تأثیر آشنایان و زرق و برق و هیجان‏انگیز بودن شغل‌ها قرار دارد، و با تصمیم‌هایی که بعدها خواهند گرفت، ارتباط چندانی ندارد.

۲‏. دوره تردید: در حدود یازده تا شانزده سالگی، نوجوانان پیچیده‏تر به مشاغل فکر می‏‏کنند؛ نخست بر حسب تمایلات خود و بعد هنگامی که از ضروریات شخصی و تحصیلی برای مشاغل مختلف آگاه می‏شوند، بر حسب توانایی و ارزش خود.

۳‏. دوره واقع‌گرایی: در اویل نوجوانی و اوائل بیست تا سی سالگی که واقعیت‏های مالی و عملی بزرگسالی نمایان می‏شوند، جوانان گزینه‏های خود را گم می‏‏کنند. گام نخست، معمولاً کاوش بیشتر است؛ گردآوری اطلاعات بیشتر درباره امکاناتی که با خصوصیات شخصی آمیختگی داشته باشند. در مرحله آخر، یعنی تبلور، قبل از اینکه در شغل واحدی تثبیت شوند، روی طبقه شغلی کلی و آزمایش کردن آن تمرکز می‏‏کنند.^۲

دیگر بر شما سرزنشى نیست. خدا شما را می‏آمرزد و او مهربان‏ترین مهربانان است.^۱ امام صادق علیه السلام درباره تفاوت رفتار حضرت یعقوب و یوسف فرمود:

لأَنَّ قَلبَ الشّابِّ أرَقُّ مِن قَلبِ الشَّیخِ و کانَت جِنایةُ وُلدِ یعقوبَ عَلى یوسُف علیه السلام و جِنایتُهُم عَلى یعقوبَ علیه السلام إنَّما کانَت بِجِنایَتِهِم عَلى یوسُف، فَبادَرَ یوسُف إلَى العَفوِ عَن حَقِّهِ و أخَّرَ یَعقوبُ العَفوَ؛ لأَنَّ عَفوَهُ إنَّما کانَ عَن حَقِّ غَیرِهِ، فَأَخَّرَهُم إلَى السَّحَرِ لَیلَةَ الجُمُعَةِ.^۲

۰.دلِ جوان، از دل پیرمرد، نرم‏تر است. فرزندان یعقوب بر یوسف ستم روا داشتند و ستم آنان بر یعقوب، به سبب ستم بر یوسف بود. از این رو، یوسف به‏سرعت از حقّ خود درگذشت؛ ولى یعقوب عفو خود را به تأخیر انداخت؛ زیرا گذشتِ او نسبت به حقّ دیگرى بود. وى استغفار را تا سحرِ شب جمعه به تأخیر انداخت.

در روایتی دیگر نیز امام صادق علیه السلام ابوجعفر اَحوَل را به معاشرت با جوانان ترغیب می‏کند؛ چرا که آنان نیکی را به سرعت می‏پذیرند و انعطاف لازم را برای این کار دارند. اسماعیل بن عبد الخالق نقل می‏کند: شنیدم امام صادق علیه السلام از ابوجعفر اَحوَل می‏پرسید: «به بصره رفتى؟» گفت: بلى. فرمود: «اقبال مردم را به امامت و ورود آنان را به این مرام چگونه یافتى؟» گفت: به خدا سوگند که شیعیان اندک‏اند و تلاش‏هایی کرده‏اند، اما آن هم اندک است. آنگاه [امام علیه السلام به او] فرمود:

عَلَیکَ بِالأَحداثِ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلى کُلِّ خَیرٍ.^۳

۰.جوانان را دریابید که آنان در [پذیرش] نیکى و خیر پرشتاب‏ترند.

ج ـ استقلال و انتخاب شغل

جوان با جداشدن از خانواده پدری و تشکیل خانواده، خود را می‏یابد. کار نیز به این وضعیت کمک نموده و استقلال بیشتری را نصیب او می‏کند. این وضعیت در باره مردان