مراحل حلّ مسئله
الف ـ تعریف مسئله
نخستین اقدامی که هنگام مواجه شدن با یک تهدید یا مشکل میتوانید انجام دهید، شناخت دقیق مسئله است. مشکلات و تعارض‌های اساسی را مشخّص کرده، سپس فهرستی از اهداف خودتان تهیّه کنید. در این مرحله از حلّ مسئله، افراد حمایتکننده، میتوانند با ترغیب شما برای اتخاذ نگرشی عینی و درنظرگرفتن همه جنبههای مسئله، مفید و مؤثّر باشند۱. در این گام، لازم است مسئله را در دو بخش مشخّص کنیم: یک بخش هدف و نقطه پایان است و بخش دیگر مسئله است. ممکن است که با چندین مانع یا مسئله روبهرو باشیم. از این رو، امکان دارد پیش از آنکه به هدف مطلوب خود نزدیک شویم، لازم باشد تا چند دوره حلّ مسئله را بگذرانیم۲.
ب ـ فهرست کردن راه حلهای مختلف
این مرحله که گام دوم حلّ مسئله است، سختترین بخش از فرایند حلّ مسئله به شمار میرود. بیشتر افرادی که ذهنشان در یک راهحل و نه راهحلهای متعدّد تثبیت شده، برای آفرینش و تولید راهحلهای جانشین با مشکلات بسیاری مواجه میشوند. دو راه عمده وجود دارد که میتوانید با استفاده از آنها راهحلهای جانشین را به وجود آورید:
راه اوّل، استفاده از قواعد بارش فکری است:
ـ تا همه ایدههایتان را یکجا جمع نکردهاید، هیچ گونه ارزشیابی یا انتقادی در باره آنها انجام ندهید؛
ـ اجازه دهید هر فکری به ذهن بیاید، هیچ پیشنهادی احمقانه نیست؛
ـ همه عقاید مشابه و حتّی گزافه را هم در نظر بگیرید.
راه دوم، درگیر کردن دیگر افراد است. دیگران ایدههایی دارند که فرد مواجه شده با
