زمینهساز اتخاذ تصمیمهایی شتابزده و نادرست شود. اما چشمپوشی از آن میتواند میزان شادکامی افراد را افزایش دهد و رضایت بیشتری از زندگی به بار آورد. تغافل که به معنای وانمود کردن به ناآگاهی و بیاطلاعی از خطای دیگران است، با هدف اصلاح رفتار به کار میرود و اگر مبتنی بر اوضاع و موقعیّت مناسب باشد، پیامدهای تربیتی سودمندی خواهد داشت.
بر همین اساس، چشمپوشی و تغافل بهسادگی میتواند به بخشی از ارتباطات اجتماعی و معاشرتهای ما سامان بخشد و به عنوان عاملی اثرگذار در کنار مؤلّفه «توجّه»، معاشرتهای پایدار را رقم زند. امام صادق علیه السلام میفرماید:
صَلاحُ حالِ التَّعایُشِ و التَّعاشُرِ مِلْءُ مِکیالٍ: ثُلُثاهُ فِطنَةٌ و ثُلثُهُ تَغافُلٌ.۱
۰.درستى وضع زندگى اجتماعى و معاشرت، پیمانه پُرى را مانَد که دو سوم آن توجّه و هشیارى است و یک سومش چشمپوشى.
به سخن دیگر، آسایش این جهان، تابعی از «تغافل» و «توجّه» است که البتّه سهم توجّه دو برابر تغافل است. تغافل عنصر «هشیاری» را در درون خود دارد. با بودن این عنصر، فرد هشیارانه موضوعات و محتواهایی را که آسیب زننده هستند نادیده میانگارد. امام زین العابدین علیه السلام در سفارشی به فرزند خود به حضرت باقر علیه السلام میفرماید:
اِعلَم یا بُنَیَّ! أنَّ صَلاحَ شَأنِ الدُّنیا بِحَذافیرِها فی کَلِمَتَینِ: إصلاحُ شَأنِ المَعاشِ مِلءُ مِکیالٍ ثُلُثاهُ فِطنَةٌ وثُلُثُهُ تَغافُلٌ؛ لِأَنَّ الإِنسانَ لایَتَغافَلُ عَن شَیءٍ قَد عَرَفَهُ فَفَطِنَ لَهُ.۲
۰.بدان اى فرزندم! که درستىِ کار دنیا، بهطور کلّى، در دو کلمه است: اصلاح امور زندگى، همانند پیمانه پُرى است که دو سوم آن، توجّه و هوشیارى است و یک سومش چشمپوشى؛ زیرا انسان، چشمپوشى نمیکند مگر از چیزى که آن را میداند و متوجّه آن است.