265
مهارت‌های زندگی

وی تا آنکه موافقت، محبّت و علاقه او را به دست آورد....

نکته قابل توجّه آن است که آن حضرت پیامد سازگاری مرد را، سازگاری متقابل زن و جلب محبت و علاقه او برمی‏شمرد. از سوی دیگر، یکی از ویژگی‏های زن شایسته نیز سازگاری او دانسته شده و امام صادق علیه السلام زن سازگار را از جمله عوامل خوشبختی می‌داند:

ثَلَاثَةٌ مِنَ السَّعَادَةِ: الزَّوْجَةُ الْمُؤَاتِیَةُ وَ الْأَوْلَادُ الْبَارُّونَ وَ الرَّجُلُ یُرْزَقُ مَعِیشَتَهُ بِبَلَدِهِ یَغْدُو إِلَى أَهْلِهِ وَ یَروحُ.۱

۰.سه چیز از خوشبختی است: همسر سازگار، فرزندان نیکوکار و مردی که محل کسبش در شهر خودش باشد که روز هنگام درآمدش را به دست آورد و شب نزد خانواده‏اش باز گردد.

رسول خدا صلی الله علیه و آله زن سازگار را یاوری برای مرد در دینداری می‏داند:

اَلزَّوجَةُ المُؤاتیةُ عُونُ الرَّجُلِ عَلی دِینِهِ.۲

۰.زن سازگار، یاور مرد بر دین اوست.

همچنین امیرمؤمنان، علی علیه السلام زن سازگار را مایه انس و الفت می‏داند و می‏فرماید:

الْأُنْسُ فِی ثَلَاثٍ: فِی الزَّوْجَةِ الْمُوَافِقَةِ وَ الْوَلَدِ الْبَارِّ وَ الصَّدِیقِ الْمُصَافِی.۳

۰.انس و الفت در سه چیز است: همسر سازگار، فرزند نیکوکار و دوست پاک رفتار‏.

امام صادق علیه السلام نیز تأکید کرده است که ناسازگاری زن، از جمله عواملی است که موجب تلخکامی، پریشان‏حالی و دل‏مشغولی می‏شود.۴ از همین رو امام علی علیه السلام

1.. الکافی، ج۵، ص۲۵۸، ح۲.

2.. الفردوس، ج۲، ص۳۰۱.

3.. تحف العقول، ص۳۱۸.

4.. امام صادق علیه السلام: «خَمْسُ خِصَالٍ مَنْ فَقَدَ وَاحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ یزَلْ نَاقِصَ الْعَیشِ زَائِلَ الْعَقْلِ مَشْغُولَ الْقَلْبِ فَأَوَّلُهَا صِحَّةُ الْبَدَنِ وَ الثَّانِیةُ الْأَمْنُ وَ الثَّالِثَةُ السَّعَةُ فِی الرِّزْقِ وَ الرَّابِعَةُ الْأَنِیسُ الْمُوَافِقُ قُلْتُ وَ مَا الْأَنِیسُ الْمُوَافِقُ قَالَ الزَّوْجَةُ الصَّالِحَةُ وَ الْوَلَدُ الصَّالِحُ وَ الْخَلِیطُ الصَّالِحُ وَ الْخَامِسَةُ وَ هِی تَجْمَعُ هَذِهِ الْخِصَالَ الدَّعَةُ»؛ پنج خصلت است که هر کس یکى از آنها را نداشته باشد، زندگى او ناقص، عقل او زائل و دل او مشغول است: اول سلامتی بدن، دوم امنیت، سوم وسعت روزى و چهارمى انیس موافق. گفتم: انیس موافق کیست؟ فرمود: همسر شایسته و فرزند صالح و رفیق صالح و پنجمى که جامع همهٔ این خصلت‏هاست، آسودگى است (الخصال، ص۲۸۴).


مهارت‌های زندگی
264

روان‏شناختی و جسمانی است که آگاهی نداشتن از این تفاوت‏ها می‏تواند زمینه‏ساز اختلافات زناشویی شود. اما پذیرش تفاوت میان زن و مرد موجب شکل‏گیری «هویت متفاوت»،‏ «نقش‏های متفاوت»،‏ و خروج از «خودشیفتگی» در این دو جنس می‏شود. همچنین پذیرش تشابه زن و مرد در موضوعات انسانی شکل‏گیری حقوق انسانی یکسان و برابر در این دو موجود را در پی دارد. پیوند زن و مرد، با وجود تفاوت‏ها و پذیرش این تفاوت‏ها، سبب خروج از لاک «خودمحوری» است. به نظر می‏رسد نداشتن درک مشابه در طول تاریخ سبب شکل‏گیری صدمات بنیادی و خسارات بسیار به هر دو جنس شده است. اگر زنان بدانند مردان متفاوت با آنها فکر می‏‏کنند و عمل خود را متفاوت سازمان می‏دهند و اگر مردان بدانند نیازها و عواطف زنان متفاوت با نیازها و عواطف آنها شکل می‏گیرند و نیز بدانند در چه حوزه‏هایی مشابه یکدیگرند، رفتار خود را بهتر تنظیم می‏کنند و زمینه درک متقابل فراهم می‏آید۱.

اما از این تفاوت‏ها باید به یک قدر اشتراک رسید و برای آنکه این تفاوت‏ها مبنایی برای اختلافات زناشویی نشوند، باید به راهکاری رسید که هر دو جنس قدرت اجرای آن را داشته باشند و بدین شکل ‏بتوان از این اختلاف‌ها کاست. به نظر می‏رسد چاره کار در سازگاری و مدارای همسران با یکدیگر است. اگر همسران با سازگاری، یکدیگر را بپذیرند و از سرسختی‏های بر خاسته از نفس خود دست کشند، می‏توانند زندگی خوبی داشته باشند. سازگاری یکی از نیازهای انسان در تعاملات زندگی است.

امام صادق علیه السلام سه چیز را از ضرورت‏های تعامل موفق مرد با همسرش می‏داند که نخستین آن سازگاری است:

لَا غِنَى بِالزَّوْجِ عَنْ ثَلَاثَةِ أَشْیاءَ فِیمَا بَینَهُ وَ بَینَ زَوْجَتِهِ وَ هِی الْمُوَافَقَةُ لِیجْتَلِبَ بِهَا مُوَافَقَتَهَا وَ مَحَبَّتَهَا وَ هَوَاهَا....۲

۰.شوهر در آنچه میان او با همسرش گذرد از سه چیز بى‏نیاز نیست: همراهى با

1.. اساس روان‌شناختی تفاوت زن و مرد، ص۵.

2.. تحف العقول، ص۳۲۳.

  • نام منبع :
    مهارت‌های زندگی
    سایر پدیدآورندگان :
    سيد مهدي خطيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 93822
صفحه از 391
پرینت  ارسال به