شده است. امیرالمؤمنین علی علیه السلام می‏فرماید:

مَا اسْتُعْطِفَ السُّلْطَانُ وَ لَا اسْتُسِلَّ سَخِیمَةُ الْغَضْبَانِ وَ لَا اسْتُمِیلَ الْمَهْجُورُ وَ لَا اسْتُنْجِحَتْ صِعَابُ الْأُمُورِ وَ لَا اسْتُدْفِعَتِ الشُّرُورُ بِمِثْلِ الْهَدِیة.^۱

۰.هیچ چیز همانند هدیه موجب مهربانی و عطوفت پادشاه، بیرون رفتن کینهٔ فرد خشمگین، منعطف شدن فرد جدا شده ‏از دیگران، موفقیت در کارهای سخت و دفع‏شدن بدی‏ها، نمی‏شود.

هدیه دادن موقعیّتی منحصر به فرد در کاهش خشم دارد و هیجان‏های منفی ناشی از برخوردها و نگرش‏ها را از بین می‏برد و در سوگیری‏های بدبینانه نیز اثر مثبتی دارد. رسول‏اکرم صلی الله علیه و آله می‏فرماید:

تَهادَوا؛ فإنَّ الهَدِیةَ تَسِلُّ السَّخائمَ، و تُجلی ضَغائنَ العَداوَةِ وَ الاحقادِ.^۲

۰.براى یکدیگر هدیه ببرید؛ زیرا هدیه بدخواهى‏ها را [از دل‏ها] بیرون می‏کشد و کینه‏هاى دشمنى و نفرت‏ها را برطرف می‏کند.

هدیه دادن باعث ایجاد نگرش مثبت و ایجاد عواطف و احساسات مثبت و محبت نیز خواهد شد. رسول‏اکرم صلی الله علیه و آله می‏فرماید:

الهَدِیةُ تُورِثُ المَوَدَّة، و تَجدُرُ الاُخُوَّةَ، و تُذهِبُ الضَّغینَةَ، تَهادُوا تَحابُّوا.^۳

۰.هدیه دادن محبت می‏آورد و برادرى را نگه می‏دارد و کینه و دشمنى را می‏برد. براى یکدیگر هدیه ببرید تا دوستدار هم شوید.

در یک نگاه کلی‏تر، هدیه‏دادن به عبور فرد از خودمیان‏بینی^۴ و حرکت به سوی میان‏واگرایی^۵ کمک می‏‏کند که در این صورت نقش و حضور دیگران را می‏پذیرد.

بر همین اساس است که بر گذشت در هنگام توانایی و قدرتِ بر معامله مثل تأکید شده است. امام علی علیه السلام می‏فرماید:

مَتَی أَشْفی غَیْظِی إذَا غَضِبْتُ:‏ أَ حِینَ أعْجِزُ عَنِ الإنتِقامِ فَیُقالُ لِی لَوْ صَبَرْتَ أَمْ حِینَ أقْدِرُ عَلَیْهِ فَیُقالُ لِی لَو عَفَوْتَ؟^۱

۰.هرگاه خشمگین شدم چه زمان خشمم را فرو بنشانم: آیا هنگامی که از انتقام‏گرفتن ناتوان باشم و‏ به من گفته می‏شود: بهتر است صبر کنی یا هنگامی که توانایی انتقام دارم و به من گفته می‏شود بهتر است گذشت کنی؟

روان‏شناسان از گذشت به عنوان یک فن در کاهش برانگیختگی بهره می‏برند. شما می‏توانید چه در موقعیّت خشم و چه زمانی که از این موقعیّت فاصله گرفته‏اید از این فن استفاده کنید و به این هیجان منفی پایان دهید. اما اگر از این موقعیّت فاصله گرفته‏اید بهتر است برای گذشت و بخشایش خود، مراسم داشته باشید. پس لازم است که با خودتان خلوت کنید و ظلمی را که کسی در حق شما نموده است، تصویرسازی کنید. جزئیات واقعه‏ای را که بر شما گذشته است به یاد آورید و به دلایلی که خودتان بهتر می‏دانید،‏ تصمیم بگیرید کسی که حق شما را ضایع نموده، ببخشید. در صورت موفقیت مراسم گذشت، نباید احساس منفی داشته باشید و چیزی در ذهن شما باقی نمانده باشد. اگر احساس منفی نسبت به فرد مقابل ندارید و به‏راحتی می‏توانید به او فکر کنید، شما واقعا گذشت نموده‏اید وگرنه، بهتر است دوباره این مراسم را برگزار کنید.

۶. هدیه‏ دادن

تأثیر روان‏شناختی هدیه در ایجاد تمایل و محبت به هدیه‏دهنده آن‏چنان زیاد است که به دلیل تاثیر منفی آن در برخی از موارد، همچون هدیه دادن به شخص ظالم یا هدیه به صورت رشوه، در متون دینی نهی شده است. اثر قهری و طبیعی‏ هدیه دادن،‏ نرمش است. بر این اساس در برخی از روایات برای مقابله با خشم، راهکار هدیه‏دادن تجویز