الْحِلْمُ‏ یغْلِبُ‏ الْغَضَبَ‏ وَ الرَّحْمَةُ تَغْلِبُ السُّخْط.^۱

۰.بردباری بر غضب چیره می‏شود و مهربانی بر خشم غلبه می‏یابد.

۳. لجبازی نکردن

برخورد منطقی، شیوه درست مقابله با خشم دیگران است. در صورت ارائه هر گونه رفتار غیرمنطقی و لجبازگونه، هیجان خشم طرف مقابل‏ بیشتر تحریک می‏شود. اگر رفتار لجبازگونه را به رفتاری مشابه رفتار ناهنجار طرف مقابل که به منظور مقابله به مثل یا اذیت او صورت می‏گیرد تعریف کنیم، این نوع برخورد زمینه تشدید پرخاشگری بیشتری را پدید می‏آورد و نهایتاً فرصت‏های جبرانی و اصلاح‏پذیری بعدی را دشوارتر خواهد ساخت. لذا امام علی علیه السلام، از هر گونه برخورد لجبازگونه با فرد خشمگین ما را برحذر می‏دارد. آن حضرت می‏فرماید:

لاتُلاجّ الغَضبانَ فَإِنَّکَ تُقْلِقُهُ بِاللَّجاجِ وَ لاترُدُّهُ إلَى الصَّوابِ.^۲

۰.با انسان خشمگین لجبازی نکن؛ زیرا با لجبازی او را تحریک می‏‏کنی ولی به صحت و درستی باز نمی‏گردانی.

۴. بیان احساس

وقتی حیوانات با هم ارتباط خشمگینانه برقرار می‏سازند، تردیدی وجود ندارد که زبان آنها مستقیم و صریح است؛ اما ابراز خشم ما انسان‏ها ممکن است فاقد این صراحت باشد. خشم ممکن است در لفافه بیان شود، به مبالغه گرفته شود یا اقداماتی تلافی‏جویانه به همراه داشته باشد که این‏ها هیچ‏یک سودمند نیستند. تخلیه هیجانی به شکل کلامی، بی‏درنگ واکنش تدافعی در فرد مقابل ایجاد می‏‏کند. به همین دلیل خشم باید به‏روشنی اما سیاستمدارانه ابراز گردد. روان‏شناسان بیان مستقیم احساس را توصیه می‏‏کنند^۳.

ملایم بودن، روشی مناسب برای پیش‏بردن موقعیّت خشم، در برابر فرد خشمگین است. طبعاً این برخورد باعث خاموش شدن خشم، قبل از تبدیل شدن به پرخاش و موجب خواهد شد تا این رفتار در وی نیز متقابلاً اثر گذارد و فضای پرخاشگری از بین برود. امام علی علیه السلام می‏فرماید:

لِنْ لِمَنْ غَالَظَکَ فَإِنَّهُ یوشِکُ أَنْ یلِینَ لَک.^۱

۰.با کسی که با تو به درشتی برخورد کند، نرمی کن؛ چون بزودی او هم با تو نرمی‏ خواهد کرد.

این نرم‏خویی در برخورد با افرادی که شخصیت سالمی ندارند لازم است همراه با احتیاط باشد تا به سوء استفاده تبدیل‏نشود. نرمی‏ برخورد مخصوص افراد کریم و سالمی است که پاسخ مناسبی برای این برخورد خواهند داشت. امام علی علیه السلام می‏فرماید:

إِذَا غَضِبَ الکَریمُ فَأَلِن لَهُ الکَلامَ و إذَا غَضِبَ اللَّئِیمُ فَخُذْ لَهُ العَصا.^۲

۰.اگر انسان بخشنده‏ای خشمگین شد، با نرمی با او سخن بگو و اگر انسان پستی خشمگین شد، در مقابلش با احتیاط برخورد کن.

علاوه بر نرم‏خویی، انعطاف‏پذیری و رفتار مهربانانه با فردی که از تنیدگی، اضطراب و هراس رنج می‏برد از جمله مواردی است که می‏تواند آتش شعله‏ور شده خشم را سرد و خاموش سازد. خداوند متعال در قرآن کریم می‏فرماید:

وَ لاتَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لاَ السَّیئَةُ ادْفَعْ بِالَّتی‏ هِی أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذی بَینَکَ وَ بَینَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِی حَمیم‏.^۳

۰.هرگز نیکى و بدى یکسان نیست. بدى را با نیکى دفع کن، ناگاه [خواهى دید] همان کس که میان تو و او دشمنى است، گویى دوستى گرم و صمیمى است.‏

رسول اکرم صلی الله علیه و آله درباره تاثیر مهربانی و منعطف بودن در برابر فرد خشمگین و لجبازی نکردن می‏فرماید: