19
مهارت‌های زندگی

مقدّمه

امروزه با پیشرفت علم و فنّاوری و گسترش روزافزون اطّلاعات و ارتباطات، از یک سو شرایط زندگی انسان تسهیل گردیده و از سوی دیگر، سلامت روانی او در تهدید قرار گرفته است. با وجود همه این پیشرفت‌ها و تغییر و تحوّلات عمیق و گسترده، بسیاری از افراد در رویارویی با مسائل زندگی، فاقد توانایی‌ لازم و مهارت‌های اساسی هستند و همین امر، آنان را در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی روزمرّه آسیب‌پذیر ساخته است.

از همین روی، انسان‌ها برای مقابله سازگارانه با اضطراب‌ها و کشمکش‌های زندگی به عملکردهایی نیاز دارند که آنان را در کسب توانایی مقابله سازگارانه تجهیز کند. این عملکردها بسیار زیربنایی هستند و در فرآیند تحوّل، شکل می‌گیرند؛ عملکردهایی نظیر شناخت‌ها، عواطف و رفتارها که در قالب ساختارهایی مانند حرمت خود،۱ خودکارآمدی،۲ توانایی حل مسئله،۳ مقابله،۴ درک از خود،۵ مهارت‌های اجتماعی۶

1.. self-esteem.

2.. self-efficacy.

3.. problem-solving.

4.. coping.

5.. self-understanding.

6.. social skills.


مهارت‌های زندگی
18

سازمان بهزیستی کشور در راستای اهداف و مأموریّت خود، تدوین اثری در موضوع مهارت‌های زندگی را به پژوهشگاه قرآن و حدیث پیشنهاد داد. درخواست این بود که مهارت‌های مادر (همانند مدل مهارت‌های دهگانه یا چهارگانه) در منابع اسلامی بررسی شوند؛ امّا مطالعات نخستین نشان دادند که مطالعه تطبیقی و شکل یافتن شواهد اسلامی برای مهارت‌های دهگانه و مانند آن، به معنای اسلامیزه کردن مهارت‌هاست، نه استخراج دیدگاه اسلام در باب مهارت‌ها. از این رو، نخست باید مهارت‌های ناظر به موقعیت‌های خاصّ زندگی شناسایی و بررسی شوند و سپس در گام دوم، مهارت‌های اصلی و بنیادین، از دل این مجموعه شناسایی گردند. بر این اساس، طرحی با عنوان «آداب و مهارت‌های زندگی» تهیّه شد و مورد توافق طرفین قرار گرفت. هم‌اکنون این اثر، نتیجه تحقیق در مهارت‌های اسلامی در این موضوعات است: ۱. مهارت‌ ارتباط میان‌فردی، ۲. مهارت‌ تصمیم‌گیری، ۳. مهارت بهره‌مندی از جوانی، ۴. مهارت‌ شادی کردن، ۵. مهارت خویشتنداری جنسی، ۶. مهارت مقابله با خشم،۷. مهارت مقابله با اختلافات زناشویی، ۸. مهارت مقابله با شکست، ۹. مهارت مقابله با بیماری، ۱۰. مهارت مقابله با مشکلات سالمندی، ۱۱. مهارت مقابله با فقدان و داغ‌دیدگی،۱۲. مهارت‏ نیایش. امیدواریم زمینه بررسی مهارت‌های بنیادین نیز فراهم آید.

در پایان بر خود لازم می‌دانیم از محقّق محترم جناب حجّة الاسلام آقای سیّد مهدی خطیب، به خاطر تلاش وافری که در این زمینه داشتند، از سازمان بهزیستی کشور و دست‌اندرکاران محترم آن در بخش‌های مختلف به خاطر اهتمام ویژه به این طرح و حمایت از آن، همچنین از رئیس محترم مؤسّسه دار الحدیث آیة اللّه محمّدی ری‌شهری، به خاطر فراهم آوردن زمینه انجام این پژوهش، و نیز مجموعه پژوهشگران و گروه‌های پژوهشی آن مؤسّسه، قدردانی و تشکر کنیم. امیدواریم این اثر بتواند یکایک افراد جامعه را برای داشتن یک زندگی موفّق و نورانی یاری رساند.

از عموم خوانندگان محترم و صاحب‌نظران درخواست می‌کنیم نظرهای اصلاحی خود را با ما در میان بگذارند.

پژوهشکده اخلاق و روان‌شناسی اسلامی

گروه روان‌شناسی اسلامی

  • نام منبع :
    مهارت‌های زندگی
    سایر پدیدآورندگان :
    سيد مهدي خطيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 93607
صفحه از 391
پرینت  ارسال به