145
مهارت‌های زندگی

است که ممکن است زمینه فساد جنسى را فراهم سازد. تماس زیاد و بدون دلیل با نامحرم، زن و مرد را در معرض تهدید قرار داده و امکان شکسته شدن حریم امنیتى آنان را افزایش می‏دهد. براى تحقّق این امر، چند راه‏کار وجود دارد:

یک. مدیریّت روابط بیرون از خانه

در فرهنگ دین، خانه دژ مستحکم و قلعه نفوذناپذیر زن شمرده شده است.۱ بدیهى است خروج «بى‏دلیل» و «زیاد» از این قلعه امنیتى که به شکل پدیده خیابانگردى بروز می‏کند، زن را بیش از پیش در معرض خطر قرار می‏دهد؛ چنان‏که توان بازدارى مردان را و نیز توان بازدارى خودِ زن را کاهش می‏دهد. افزون بر این، امکان تمایل او را به رابطه نادرست، افزایش می‏دهد. بنابراین، خارج شدنِ زنان همراه با مرد مَحرم و کاهش خروج از خانه، یکى از مهارت‏هاى لازم براى حفظ و تقویت توان خویشتن‌دارى است. از این رو، خداوند متعال به زنان پیامبر صلی الله علیه و آله خطاب می‏کند:

(وَ قَرْنَ‏ فی‏ بُیوتِکُنَّ‏ وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِیَةِ الْأُولى).‏۲

۰.و در خانه‏هایتان قرار گیرید و مانند روزگار جاهلیّت قدیم، زینت‌هاى خود را آشکار نکنید.

البتّه رسول خدا صلی الله علیه و آله به مسلمانان توصیه می‏کرد که اگر زنان شما خواستند به مسجد بیایند، مانع آنها نشوید.۳ آن حضرت به زنان نیز توصیه کرده‏اند که نماز خواندن در خانه، بهتر از نماز خواندن در مسجد است؛ زیرا کم‏تر در معرض دید نامحرم قرار می‏گیرند و بر این اساس، نماز خواندن در جایى که کم‏تر در معرض دید است، سفارش شده است. در روایات آمده که نماز خواندن زن درون اتاق، بهتر از نماز خواندن در ایوان خانه است و نماز خواندن در ایوان، بهتر از نماز خواندن در وسط حیاط خانه است و نماز خواندن

1.. الکافى، ج۵، ص۳۳۷.

2.. احزاب: ۳۳.

3.. ر.ک: صحیح مسلم، ج۲، ص۳۲؛ مسند ابن حنبل، ج۲، ص۹ و ۳۶ و ۴۳ و ۴۵.


مهارت‌های زندگی
144

در این آیه شریفه «برهان پروردگار»، عامل بازدارندگى از گناه معرفی شده است. امام زین‏العابدین علیه السلام در تفسیر «برهان پروردگار» می‏فرماید:

قامَتِ امرَأَةُ العَزیزِ إلَى الصَّنَمِ فَأَلقَت عَلَیهِ ثَوباً، فَقالَ لَها یوسُفُ: ما هذا؟ فَقالَت: أستَحیی مِنَ الصَّنَمِ أن یَرانا. فَقالَ لَها یوسُفُ: أتَستَحیینَ مَن لایَسمَعُ و لایُبصِرُ و لایَفقَهُ و لایَأکُلُ و لایَشرَبُ و لاأستَحیی أ نَا مِمَّن خَلَقَ الإِنسانَ و عَلَّمَهُ فَذلِکَ قَولُهُ عزّ و جل: (لَوْلاَ أَن رَءَا بُرْهَانَ رَبِّهِ).۱

۰.همسر عزیز مصر، به سوى بُت رفت و پارچه‏اى روى آن انداخت. یوسف از او پرسید: «براى چه این کار را کردى؟». پاسخ داد: «شرم دارم از اینکه این بت ما را ببیند!». در این هنگام، یوسف به وى گفت: «آیا تو شرم می‏کنى از چیزى که نه می‏شنود و نه می‏بیند و نه می‏فهمد و نه می‏خورد و نه می‏نوشد، ولى من شرم نکنم از کسى که بشر را آفریده و او را دانش آموخته است؟!». این است معناى سخن خداوند که می‏فرماید: ([یوسف نیز] اگر برهان پروردگارش را ندیده بود، آهنگ او می‏کرد).

آنچه باعث حیاى زلیخا شد، ناظر بودن بت بود؛ هرچند نظارت بُت بر اعمال بشر خیال باطل است و آنچه مایه شرم حضرت یوسف علیه السلام شد، این بود که خداوند، آگاه و ناظر بر اعمال بشر است.

ب ـ ایجاد فضای ایمن

هدف از ایجاد فضای امن، کاهش زمینه‏هاى خطر جنسى است. براى تحقّق خویشتن‌دارى، باید زمینه‏هاى خطر را کاهش داد. این راهبرد، خود، دو بخش دارد: «مدیریّت ارتباط» و «کاهش تحریک».

اصل اوّل: مدیریّت ارتباط

مراد از مدیریّت ارتباط، به کمترین حدّ رساندن ارتباط‏ها و تماس‏هاى بى‏دلیل و غیرموجّه

1.. عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج۲، ص۴۵، ح۱۶۲؛ بحار الأنوار، ج۱۲، ص۲۶۶.

  • نام منبع :
    مهارت‌های زندگی
    سایر پدیدآورندگان :
    سيد مهدي خطيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 93649
صفحه از 391
پرینت  ارسال به