1.. از امام صادق علیه السلام دربارۀ حد حسن خلق سؤال شد و حضرت در بیان مصداق‏های آن به سه مقولۀ نرم‏خویی، خوش‏گفتاری و خوش‏رویی تصریح فرمودند: «تُلِینُ جَانِبَکَ وَ تُطِیبُ کَلَامَکَ وَ تَلْقَى أَخَاکَ بِبِشْرٍ حَسَن‏»؛ نرم‏خو و خوش‏گفتار باشی و برادرانت را با روی خوش ملاقات کنی (من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۱۲؛ الکافی، ج۲، ص۱۰۳).

2.. همان.

3.. الکافی، ج‏۲، ص۶۶۳.

4.. قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله: إنّما تفسیرُ حُسنِ الخُلقِ: ما أصابَ الدُّنیا یرْضى، و إنْ لَم یصِبْهُ لَم یسْخَطْ؛ معناى حُسن خلق این است که اگر دنیا به انسان رو کرد، خشنود باشد و اگر رو نکرد، خشمگین نشود (کنز العمّال، ج۳، ص۱۷، ح۵۲۲۹).

5.. جاءَ رجُلٌ إلی رسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله مِن بَینِ یدَیهِ فقالَ: یا رسولَ اللّه! ما الدِّینُ؟ فقالَ: حُسنُ الخُلقِ. ثُمَّ أتاهُ عَن یَمینِهِ، فقالَ: ما الدِّینُ؟ فقالَ: حُسنُ الخُلقِ. ثُمّ أتاهُ مِن قِبَلِ شِمالِهِ، فقالَ: ما الدِّینُ؟ فقالَ: حُسنُ الخُلقِ. ثُمّ أتاهُ مِن وَرائهِ، فقالَ: ما الدِّینُ؟ فالْتَفَتَ إلَیهِ و قاَل: أمَا تَفْقَهُ؟! الدِّینُ هُو أنْ لا تَغْضَبَ (تنبیه الخواطر، ج١، ص٨٩). ان رجلاً أتی النبی صلی الله علیه و آله مِن قبل وجهه، فقالَ: یا رسولَ اللّهِ! أی العمل أفضل؟ قالَ: حُسنُ الخُلقِ. ثُمَّ أتاهُ عَن یَمینِهِ فقالَ: أی العمل أفضل؟ قالَ: حُسنُ الخُلقِ. ثُمّ أتاهُ عن شِمالِهِ، فقالَ: یا رسول اللّٰه أی العمل أفضل؟ قالَ: حُسنُ الخُلقِ. ثُمّ أتاهُ مِن بعده، یعنی من خلفه، فقالَ: یا رسول اللّٰه أی العمل أفضل؟ فالْتَفَتَ إلَیهِ رسول الله صلی الله علیه و آله فقاَل: مَا لک لا تَفْقَهُ؟! حسن الخلق هُو أنْ لا تَغْضَبَ ان استطعت. نقل می‏کنند روزی مردی از رو به ‏روی پیامبر خدا، نزد ایشان وارد شد و پرسید: ای پیامبر خدا، دین چیست؟ حضرت فرمود: «خوش‏خویی». سپس از طرف راست آمد و پرسید: دین چیست؟ باز فرمود: «خوش‏خویی». آن‏گاه، از طرف چپ ایشان آمد و پرسید: دین چیست؟ باز فرمود: «خوش‏خویی». سپس از پشت سر ایشان آمد و پرسید: دین چیست؟ پیامبر صلی الله علیه و آله به طرف او برگشت و فرمود: «مگر نمی‏فهمی؟! دین، آن است که خشم نگیری». این جریان با نقل دیگری (روایت الترغیب و الترهیب) با پرسش دربارهٔ بهترین عمل نیز وارد شده است و در آخر آن حضرت فرمود: حسن خلق آن است که تا می‏توانی خشمگین نشوی. (الترغیب و الترهیب، ج۳، ص۴۰۵، ح۴۰۱۴)

6.. امام علی علیه السلام: «حُسْنُ الْخُلُقِ فِی ثَلَاثٍ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ وَ طَلَبُ الْحَلَالِ وَ التَّوَسُّعُ عَلَى الْعِیال‏»؛ حسن خلق در سه چیز است: دوری کردن از حرام‌ها، طلب کردن حلال و گشایش بر خانواده (تنبیه الخواطر، ج۱، ص۹۰؛ بحارالانوار، ج۷۱، ص۳۹۴).

7.. رضایت زناشویی، ص۷۸.

1.. کتاب من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۱۲؛ الکافی، ج۲، ص۱۰۳.

2.. الکافی، ج‏۲، ص۶۶۳.

3.. تنبیه الخواطر، ج۱، ص۹۰؛ بحارالانوار، ج۷۱، ص۳۹۴.

4.. رسول اللّه صلی الله علیه و آله: خِیارُکُمْ أحاسِنُکُمْ أخْلاَقاً، الّذِینَ یألَفُونَ وَ یؤلَفُونَ؛ بهترین شما خوش‏خوترین شماست؛ آنان که الفت می‏گیرند و الفت می‏پذیرند (تحف العقول، ص۴۵؛ مشکاة الأنوار، ص۳۱۶، ح۹۹۷؛ بحار الأنوار، ج۷۷، ص۱۴۹، ح۷۳).