227
مهارت‌های زندگی

صرفِ وقتی برخوردار بودن از کیفیت مناسب است؛ چراکه وقت گذاشتن طولانی مدت همراه با تنش و دعوا و مشاجره، جز نارضایتی نتیجه‏ای به بار نمی‏آورد و اعضا از آن لذتی نخواهند برد، اما وقت گذاشتنِ باکیفیت، به رضایت هر چه بیشترِ اعضای خانواده از زندگی، می‌انجامد.

با این بیان، مشخص می‏شود چرا همنشینیِ «کیفیتْ‌محور» با همسر، حتّی از برخی اعمال مذهبی همچون اعتکاف در مسجد رسول خدا صلی الله علیه و آله که سودمندی آن بر کسی پوشیده نیست و پاداش فراوانی برای آن در نظر گرفته شده، تقدم می‏یابد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله صرف وقت با خانواده را دارای فضیلتی بیشتر از اعتکاف کردن در مسجد خود می‏داند:

جُلوسُ المَرءِ عِندَ عِیالِهِ أحَبُّ إلَى اللّهِ تَعالى مِنِ اعتِکافٍ فی مَسجدی هذا.۱

۰.نشستن مرد در کنار خانواده‏اش، نزد خداوند متعال، دوست داشتنى‏تر از اعتکاف کردن در مسجد من است.

در روایت دیگری به نقل از انس آمده که وی پرسید: اى پیامبر خدا! نشستن با خانواده، ثوابش بیشتر است یا نشستن در مسجد؟ آن حضرت فرمود:

الجُلوسُ ساعَةً عِندَ العِیالِ أحَبُّ إلَیّ مِنَ الاعتِکافِ فی مَسجِدی هذا.۲

۰.لحظه‌ای نشستن در کنار خانواده، نزد من، محبوب‏تر از اعتکاف کردن در این مسجد من است.

بازگشت به خانه و با هم بودن و وقت گذاشتن پس از انجام وظایف و مسئولیت‏ها، برای اعضای خانواده، صدقه و کاری نیک دانسته شده است. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به مردى فرمود: «روزه‏دارى؟» گفت: نه. فرمود: «بینوایى را اطعام کرده‏اى؟» گفت: نه. فرمود:

فَارجِع إلى أهلِکَ فَإِنَّهُ مِنکَ عَلَیهِم صَدَقَةٌ.۳

1.. تنبیه الخواطر، ج۲، ص۱۲۲؛ المواعظ العددیة، ص۳۳.

2.. تنبیه الغافلین، ص۳۴۲، ح۴۹۴.

3.. الکافی، ج۵، ص۴۹۵، ح۲؛ عوالی اللآلی، ج۳، ص۲۸۵، ح۲۶؛ کتاب من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۱۷۸، ح۳۶۷۳؛ ثواب الأعمال، ص۱۶۸، ح۴؛ بحار الأنوار، ج۱۰۳، ص۲۸۹، ح۲۶.


مهارت‌های زندگی
226

ناراحتشان نگردانید و از آنچه به ایشان داده‏اید، جز با رضایت و اجازه آنان، چیزى بر ندارید.

در روایت دیگری آن حضرت می‏فرماید:

إذا نَظَرَ العَبدُ إلى وَجهِ زَوجِهِ ونَظَرَت إلَیهِ، نَظَرَ اللّهُ إلَیهِما نَظَرَ رَحمَةٍ، فَإِذا أخَذَ بِکَفِّها وأخَذَت بِکَفِّهِ، تَساقَطَت ذُنوبُهُما مِن خِلالِ أصابِعِهِما.۱

۰.هرگاه کسی به چهره همسرش و همسرش به چهره او بنگرد، خداوند به آن دو، با نگاه مهرآمیز مى‏نگرد و هرگاه دست یکدیگر را بگیرند، گناهان آن دو، از لابه‌لای انگشتانشان فرو مى‏ریزد.

حمایت عاطفی دامنه گسترده‏ای دارد و فقط به زوج‏ها خلاصه نمی‏شود، بلکه در شعاع مهرورزی و عواطف، فرزندان نیز سهیم‏اند. در حکمت‏هاى منسوب به امام على علیه السلام آمده است:

یجِبُ عَلَیکَ أن تُشفِقَ عَلى وَلَدِکَ أکثَرَ مِن إشفاقِهِ عَلَیکَ.۲

۰.مهربانی و ترحم تو به فرزندت، باید از مهربانی او به تو بیشتر باشد.

بر پایه چنین محبت و ترحمی است که خداوند متعال بر بندگانش ترحم می‏‏‏کند. امام صادق علیه السلام می‏فرماید: خداوند، به‏سبب محبت زیاد بنده به فرزندش، بر او رحم مى‏کند۳ و چنین محبتی به فرزندان است که آدمی را از عذاب الهی مصون می‏دارد.۴

و ـ وقت گذاشتن برای یکدیگر

خانواده‏های کارآمد، زمان قابل توجهی را در کنار هم می‌گذرانند. لازمه مفید بودن چنین

1.. مسند زید، ص۳۰۲؛ کنز العمّال، ج۱۶، ص۲۷۶، ح۴۴۴۳۷

2.. شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲۷۲، ح۱۵۲.

3.. امام صادق علیه السلام: إنَّ اللّهَ لَیرحَمُ العَبدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ. کتاب من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۴۸۲، ح۴۶۹۵؛ الکافی، ج۶، ص۵۰، ح۵؛ ثواب الأعمال، ص۲۳۸، ح۱.

4.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: حُبُّ الأَولادِ سِترٌ مِنَ النّارِ وَ الأَکلُ مَعَهُم بَراءَةٌ مِنَ النّارِ و کَرامَتُهُم جَوازٌ عَلَى الصِّراطِ؛ دوست داشتن فرزندان، پرده‏اى در برابر آتش است، و غذا خوردن با آنان، براتِ آزادى از آتش، و گرامى داشتن آنها، موجب گذشتن از صراط (تنبیه الغافلین، ص۳۴۴، ح۵۰۱، عن جابر).

  • نام منبع :
    مهارت‌های زندگی
    سایر پدیدآورندگان :
    سيد مهدي خطيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 93912
صفحه از 391
پرینت  ارسال به