کند. اگر کسى به این مرحله دست یابد، به احساس رضایت و عزّت دست مییابد. پس چرا با شهوترانى، خود را از این نعمت محروم سازیم؟
مهارتهاى خویشتندارى جنسى
دانشمندان یکى از عوامل موفقیّت را داشتن توان «انتظار کشیدن» دانستهاند و بر این باورند که بدون این عامل، نمىتوان در زندگى کامیاب بود. افرادى که توان انتظار کشیدن ندارند و نمىتوانند صبر کنند، کسانى هستند که هم لذّتهاى آنى و فورى را طلب میکنند و به آینده نمىاندیشند و هم خواستههایشان باید بیدرنگ ارضا شود. در حالى که زندگى موفّق، نیازمند صبر و گذشت از لذّتهاى آنى، براى رسیدن به لذّت پایدار آتى است. افراد فاقد این توانایى، هرچند لذّتهاى آنى را به دست میآورند، آینده و لذّتهاى پایدار آن را از دست میدهند. به همین دلیل، دانشمندان توان «انتظار کشیدن» را عامل اساسى موفقیّت میدانند و در همین زمینه از امورى همانند توان منع و بازدارى،۱ به تأخیر انداختن ارضاى خواسته۲ و مقاومت در برابر وسوسه۳ یاد میکنند.
این نظریهپردازان با آزمایشى، نشان دادهاند کسانى که در کودکى توان انتظار کشیدن و به تأخیر انداختن خواسته را آموختهاند، در بزرگسالى زندگى موفّقى داشتهاند و بر عکس، کسانى که چنین نیرویى نداشتهاند، در آینده خلافکار و بزهکار شدهاند.
نکته جالبى که در این آزمایش به دست آمد، وجود روشهایی بود که کودکان براى به تأخیر انداختن خواستههاى خود و بالا بردن توان انتظار کشیدن به کار برده بودند. همه آنها به نوعى (با نقاشى کردن، بازى کردن، صحبت کردن با دوست خود و خوابیدن و...)، حواس خود را از موضوعى که باید آن را انتظار میکشیدند (مثل خوردن غذاى خوش مزه پس از گرسنگى طولانى)، پرت میکردند.
توان انتظار کشیدن و قدرت بازدارى از خواستهها، در ادبیات دین، همان «تقوا»