205
میراث مکتوب رضوی

وی می‏گوید که کتابی جز کتاب تأدیب برای وی نمی‏شناسم، با این حال در ترجمه فرزندش محمّد، از مکاتبه‏ای میان پدر او و امام رضا علیه السلام حکایت کرده است.۱ از وی تنها دو روایت از امام رضا علیه السلام گزارش شده که هیچ‌کدام از آن دو روایت، حاوی الفاظی که گویای مکاتبه‏ای بودن آنها باشد نیست.۲

1.. رجال النجاشی، ص ۹۱، ر۲۲۶؛ الفهرست، طوسی، ص ۶۳، ر۷۹؛ رجال الکشّی، ص ۵۶۶.

2.. الكافی، ج ۴، ص ۵۱۰؛ عیون‏ أخبار الرضا علیه السلام، ج ۲، ص ۲۲۲.


میراث مکتوب رضوی
204

رساله با نسخه‏های موجود با عنوان رساله ذهبیة (= طب الإمام الرِّضا) علیه السلام، و نیز صحت انتساب رساله مذکور به امام، پژوهش‏های فراوانی انجام شده است۱ که برای اطلاع بیشتر می‌باید به آنها مراجعه شود.

ب ـ مکاتبه

۱. احمد بن عبدالله بن مهران

معروف به ابن خانبه، از «عجم» و از «اصحاب ثقات»، و نیز از خاندانی بزرگ از اصحاب امامیه است.۲ شرح حال وی، گویای جایگاه اجتماعی و علمی‌اش است، چنانکه از وی به «أحد غلمان يونس بن عَبدِ الرحمن رحمه الله» تعبیر شده است.۳ نجاشی برای او تنها از کتابی با عنوان التأدیب با موضوع اعمال روز و شب نام برده و آن را کتابی «حسن جید، صحیح» معرفی کرده است.۴ از دیگر سو، نجاشی در ذیل ترجمه

1.. برای اطلاع از پژوهشی کامل در بارۀ این رساله رجوع شود به برخی مقالات انتشار یافته در این باره، مانند: مهدی درخشان «رسالۀ ذهبیه در علم طب، منسوب به حضرت رضا [ علیه السلام]»، مترجم: حسن بن ابراهیم سلماسی ابوعلی، فصلنامۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، پاییز ۱۳۶۲، شماره‌های ۱۰۱ و ۱۰۲ و ۱۰۳ و ۱۰۴، (۲۶، صفحه ـ از ۸۷ تا ۱۱۲)؛ احمد عابدی؛ نکونام، جعفر؛ نصیری، هادی»؛ تردیدهای آشکار و نهان علامۀ مجلسی دربارۀ اعتبار رسالۀ ذهبیه»، پژوهش دینی، پاییز و زمستان ۱۳۹۰، شمارۀ ۲۳ (۲۱ صفحه، از ۱۲۵ تا ۱۴۵)؛ رمضان علی ایزانلو، «پژوهشی پیرامون آثار منسوب به امام رضا [ علیه السلام]»، اطلاعات، حکمت و معرفت، آبان ۱۳۸۷، شمارۀ ۳۲ ( از صفحۀ ۵۰ تا ۵۳) ؛ سید محمّد کاظم طباطبایی؛ هادی نصیری «پژوهشی در اعتبار رسالۀ ذهبیه»، علوم حدیث، بهار ۱۳۹۱، سال هفدهم،‏ شمارۀ اول ۱۹ (از صفحۀ ۳ تا ۲۱)؛ بررسی مبانی اعتبار احادیث پزشکی با تأکید بر رسالۀ ذهبیه (طب‏ الرضا)، محقق: محمّد عارف قزلباش، مجتمع آموزش عالی امام خمینی، استاد راهنما. مهدی مهریزی، مشاورین: محمّد علی رضایی اصفهانی و غلامرضا نورمحمّدی، ۱۳۹۰. همچنین برای آگاهی از برخی نسخه‏های انتشار یافته از این رساله رجوع شود به: باقر شریف قرشی، شرح الرسالة الذهبیة فی الطب للإمام الرضا علیه السلام، قم، مهر امیرالمومنین علیه السلام، ۱۴۲۵ق / ۱۳۸۳ ش؛ ابوالقاسم بن محمّد كاظم الشریف الموسوی، رسالۀ محمودیه (ترجمه و شرح رسالۀ ذهبیه، تهران، موسسۀ مطالعات تاریخ پزشكی، ۱۳۹۱؛ محمّد على البار، الإمام على الرضا علیه السلام و رسالته فى الطب النبوى، بیروت، دار المناهل (۱۹۹۰م / ۱۴۱۱ق / ۱۳۷۰ ش).

2.. رجال النجاشی، ص ۹۱؛ رجال الکشّی، ص ۵۶۶

3.. رجال الکشّی، ص ۵۶۶؛ عیون ‏أخبار الرضا علیه السلام، ج ۲، ص ۲۲۲، ح ۴۲.

4.. رجال النجاشی، ص ۹۱.

  • نام منبع :
    میراث مکتوب رضوی
    سایر پدیدآورندگان :
    سیدمصطفی مطهری و رضا یاری نیا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8415
صفحه از 212
پرینت  ارسال به