97
نقدی بر گفتمان شر ق‌شناسی

مواصلاتی خود، دخالت چندانی در این درگیری نداشت؛ اما در اثر حمله ژاپن به این کشور در سال ۱۹۴۱ و اتفاقاتی که در جنگ جهانی دوم رخ داد، امریکا وارد جنگ شد و نیروهای خود را در شمال آفریقا و غرب و مرکز اروپا مستقر کرد. بعد از جنگ جهانی دوم توجه امریکا به مسائل جهان، به‌ویژه منطقه شرق و ثروت‌های طبیعی و موقعیت استراتژیک آن، جلب شد و در نتیجه فیلیپین و ژاپن را به اشغال خود درآورد. همه این مسائل باعث شد که استشراق امریکایی شکوفا شود؛ البته شکل‌گیری این استشراق پیش از جنگ جهانی با تشکیل گروه‌های تبشیری و اقتصادی آغاز شده بود.

امریکا کرسی‌های زبان‌های شرقی را تأسیس کرد. دانشگاه کلمبیا روش جدیدی برای تدریس زبان‌های خاور میانه و آسیا و آفریقا تأسیس کرد. شانزده دانشگاه زبان عربی، پنج دانشگاه زبان فارسی و پنج دانشگاه زبان ترکی را با بهره‌گیری از استادان عرب و شرقی آموزش می‌دادند.۱ دانشگاه‌های هاروارد، ییل، پرینستون، کلمبیا، پنسیلوانیا، میشیگان، کالیفرنیا، شیکاگو و جونز هابکینز کرسی‌هایی را به تدریس زبان‌های سامی اختصاص دادند. چاپخانه‌هایی را برای چاپ کتاب‌ها و مطالب به این زبان‌ها تأسیس کردند و مسیر تحقیق و تدریس مسائل شرقی، از جمله تراث، زبان‌ها، آداب، صنایع و معماری را در نهایت جدیت و قدرت هموار ساختند. نسخه‌های خطی عربی بسیاری را منتشر کردند و دانشگاه‌های امریکایی بیروت و قاهره را گسترش دادند. در قدس مدرسه امریکایی زبان‌های شرقی و در بغداد مدرسه امریکایی مباحث شرقی شکل گرفتند. مؤسسات علمی، دانشگاه‌ها و انجمن‌های امریکایی مجلات تخصصی فراوانی منتشر کردند. همه این مسائل سبب شکوفایی استشراق و مطالعات شرقی در ایالات متحده امریکا شد. این توجه و علاقه، هرچند علمی محسوب می‌شود، به تحقق اهداف دینی، سیاسی و

1.. نجیب العقیقی، المستشرقون، ج۳، ص۹۸۱.


نقدی بر گفتمان شر ق‌شناسی
96

ح) تحقیقات استشراقی در ایالات متحده امریکا

توجه ایالات متحده به زبان عربی در اصل به دو چیز برمی‌گردد: ۱. تلاش برای فهم زبان عبری جهت فهم تورات؛ ۲. درک اهمیت میراث انسانی عربی در زمینه علمی و معرفتی. امریکا استشراق خود را با تلاش‌های تبشیری آغاز کرد. اولین گروه تبشیری امریکایی در سال ۱۸۳۰ وارد لبنان شد و نخستین مدرسه دخترانه در امپراتوری عثمانی را تأسیس کرد. این مدرسه در طول زمان گسترش یافت و امروزه به نام «دانشگاه امریکایی» شناخته می‌شود. هدف این دانشگاه ترویج مسیحیت و نشر فرهنگ غربی و دشمنی با عربیت و اسلام است و هیچ هدف علمی در آن دیده نمی‌شود. برون‌داد‌های این دانشگاه معتقدانی به فرهنگ غربی، جاسوسان و مبشرانی هستند که برای خدمت به اهداف استعماری به کار گرفته می‌شوند.

تحقیقات استشراقی امریکا در ابتدا متوجه اهداف دینی بوده است و عوامل متعددی نیز آن را در این هدف یاری می‌رساندند. یک گروه توانمند شامی با امکانات و سازکارهای مناسب، به‌علاوه هزاران مهاجر که با آثار ادبی و شعر خود و تأسیس مدارس و دانشگاه‌ها و کلیسا به نشر فرهنگ عربی در دنیای جدید کمک کردند. این عوامل در تحقق اهداف و اغراض سیاسی استشراق نیز امریکا را یاری کردند.

امریکا پس از استقلال و کسب قدرت در جهان تصمیم گرفت، مانند بریتانیا و فرانسه، کشورهای شرقی را استعمار کند. بنابراین در سال ۱۸۴۲ برای تحقیق درباره شرق و آگاهی از اسرار و کشف افکار مردمان شرق مجمع آسیایی را ایجاد کرد. سخنرانی رئیس این مجمع در مراسم اولین سالگرد تشکیل مجمع نشان می‌دهد که امریکا در پی آن بوده که پا جای پای دولت‌های استعمارگر بگذارد.۱

امریکا در آغاز جنگ جهانی اول، غیر از مراقبت از منافع تجاری و راه‌های

1.. Nathaniel shcmidt, Early oriental studies in Europe and the work of the American oriental society, ۱۸۴۲-۱۹۲۲ «Traval of the American oriental society» ۴۳, ۱۹۲۳: II in Said, Ibid, p. ۲۹۳.

  • نام منبع :
    نقدی بر گفتمان شر ق‌شناسی
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 455
صفحه از 143
پرینت  ارسال به