انقسام سیاسی موجود در جهان اسلام دلیل روشنی بر دخالت خدا در تاریخ و انتخاب مسیحیت است. در حال حاضر سه‌چهارم جهان اسلام در دسترس مبشران و فعالیت‌های تبشیری آنان است و بیش از یک میلیون و صد و چهل هزار مسلمان در هند، جاوه، چین، مصر، تونس و الجزایر وجود دارند که تبشیر مسیحی به‌راحتی می‌تواند به آنان دست یابد.^۱

شاید روشن‌ترین نمونه ارتباط فعالیت‌های تبشیری با استعمار، گزارشی از همایش استعماری آلمانی باشد که یکی از مجلات تبشیری پروتستانی در شهر بازل سوئیس منتشر کرده است. در این همایش ابتدا درباره امور صنعتی و اقتصادی بحث شد و جمع‌بندی این همایش نیز لزوم پیوند مقاصد سیاسی و اقتصادی با اعمال اخلاقی و دینی در سیاست استعمار آلمانی بود. بر اساس توصیه‌های ارائه شده در این مجمع، رشد ثروت استعمار متوقف بر اهمیت کسانی است که به مستعمرات می‌روند و مهم‌ترین وسیله و شرط جوهری حصول این امنیت، حتی از جهت اقتصادی، وارد کردن دین مسیحی در سرزمین‌های مستعمره است.^۲

به دلیل اهمیت سیاسی و دینی جزیرة‌العرب، گروه‌های تبشیری در آنجا متمرکز شدند. در سال ۱۸۸۹ زویمر «گروه عربی امریکایی» را تأسیس کرد. هدف اصلی این گروه مسیحی کردن اهالی جزیره بود؛ زیرا عربستان موطن و مهد اعراب و دین اسلام به حساب می‌آمد. این گروه کار خود را در بیروت و بصره گسترش داد و بحرین را نیز، که در آن امنیت و استقلال بیشتری برای کار خود می‌دید، میدان فعالیت خود قرار داد.^۳ سپس در عدن و مسقط نیز مستقر شد و به این ترتیب در

کمک‌های مالی از اروپا برای او فرستاده می‌شد؛^۱ زیرا هند در آن زمان از نظر اقتصادی اهمیت بسیاری داشت. روشن است که اغراض استعماری و اقتصادی تأسیس این مرکز در هند بسیار بیشتر از اغراض دینی آن بوده است. به دنبال تأسیس این انجمن جمعیت‌های دیگری نیز به وجود آمدند؛ برای نمونه «جمعیت تبشیر در زمین تورات عثمانی». منظور از سرزمین عثمانی سرزمین‌های عربی تحت سلطنت عثمانی و هدف این جمعیت رویگردان کردن مسلمانان از دینشان و ایجاد پیوند میان مسیحیان شرق با کنیسه کاتولیکی بود؛ هرچند اهداف سیاسی را نیز پی می‌گرفت.

با ورود گروه‌های تبشیری پروتستانی به میدان تبشیر، این پدیده گسترش یافت و مؤسسات متنوعی، به‌ویژه در مصر، آفریقای مرکزی، مراکش، ماداگاسکار و آسیای غربی شکل گرفت. این مؤسسات تبشیری نقش بسیار مهم و خطیری در سیاست بر عهده داشتند. مبشران تمام توان و تجهیزاتی که اروپا در اختیارشان گذاشته بود را به کار گرفتند تا بذر فتنه و جدایی را میان مسلمانان و مسیحیان و نیز بین دولت عثمانی و سرزمین‌های عربی تحت سلطه آن بکارند. نمونه آن تلاش‌های لورنس عربی بود که به سقوط امپراتوری عثمانی و استعمار کشورهای عربی انجامید. انجمن امریکایی تبشیر در سال ۱۹۲۰ منشوری را منتشر و در مقدمه آن اعلام کرد که از برجسته‌ترین امور مربوط به ورود امریکا در جنگ جهانی اول دیدگاه‌ها و اصولی بود که مبشران در نامه‌هایشان آورده بودند.^۲

تبشیر وسیله‌ای فعال در خدمت سیاست استعماری غرب بود. عملکرد مبشران در همایش لکهنوی هند در سال ۱۹۱۱ شاهد این مدعا است. هدف این همایش مطالعه اوضاع سیاسی جهان اسلام و انشعابات آن، و رواج ناامنی در اطراف آن بود. ساموئل زویمر^۳ می‌گوید: