حقیقت آنچه در پشت مطالعات خود مخفی می‌كنند، مانند غرض‌های دینی، استعماری، سیاسی یا اقتصادی، را برملا كنیم.

باید اعتراف كنیم كه مطالعات استشراقی، با وجود تعدد اهداف و تباین خواسته‌هایش، خالی از فایده علمی نیست. مستشرقان مخطوطات عربی، اسلامی و شرقی و فهرست‌های آن‌ها را جمع آوردند و پس از ترجمه هزاران اثر از این میراث به زبان‌های جهانی، دیگران را با فرهنگ، میراث، مفاخر و آنچه از بزرگی و شكوه داشتیم، آشنا ساختند. از این رو، شایسته است كه از این مطالعات استشراقی اطلاع داشته باشیم؛ زیرا از مهم‌ترین ویژگی‌های یک فرهیخته آزاده هوشیار آگاهی از این افكار و شناسایی كامل آن‌ها است تا از آن بهره‌مند شود یا در صورتی كه عاری از حقیقت بود تلاش خود را در رد آن به كار گیرد.

مطالعات استشراقی‌ای كه مضمون و محتوایی واقعی دارند، حتی اگر از تعصب و هوی در امان باشند، به دلیل ناآشنایی مستشرقان با زبان عربی یا دیگر زبان‌های شرقی، خالی از نقص‌ها و اشتباهات لغوی، علمی یا تاریخی نیستند. حتی اگر مستشرقان زبان و فرهنگ ما را بیاموزند، بسیاری از اصطلاحات و تعابیر لغوی ما را نخواهند فهمید؛ از این رو به نتایج علمی اشتباه، و گاه مضحک، می‌رسند. بنابراین شناسایی و بررسی این مطالعات واجب است تا خطاهای آنان را، كه با حسن نیت همراه بوده، هشدار دهیم و مفاهیم علمی‌ای را كه حقیقت‌هایی بی‌بحث و جدل تلقی می‌كنند را تصحیح كنیم.

در این مقدمه كه هدف تحقیق حاضر را بیان می‌كنیم، یادآور می‌شویم كه آگاهی از مطالعات استشراقی ما را به استفاده از روش‌های علمی مستحكمی راهنمایی می‌كند كه مستشرقان در تحقیقات خود به كار برده‌اند؛ روش‌هایی كه بیش از همه به آنها نیازمندیم، به‌ویژه مطالعاتی كه به حقیقت، انصاف و دقت و تتبع در تحقیق شناخته شده‌اند. همچنین ویژگی‌های ممتاز مستشرقان از نگاهمان دور

راه‌یابی به اهداف استشراق، اقدامات لازم برای این كار و مجال جغرافیایی و علمی آن ما را بر آن می‌دارد كه احساسات و خواسته‌های شخصی را كنار بگذاریم و با سخت‌گیری علمی این مسئله را بكاویم. ما در میدان بحث علمی محض از آن متعصبانی نیستیم كه چیزی جز خود موضوع برایشان اهمیت ندارد و به عوامل دیگر،‌ با هر ماهیتی، توجه ندارند. بحث علمی صحیح بیشتر تحت تأثیر روش‌های مستحكم و عوامل واقعی است تا عواطف و مسائل شخصی.

استشراق در سرتاسر زندگی شرقی و اسلامی سرک كشیده است. در تمام مسائل وارد شده و هیچ موضوعی را از قلم نینداخته و در آن سخن گفته است؛ حتی از در موارد جزئی و رأی‌های ناچیز نیز اهمال ن‌کرده است و ‌درباره آنها نیز بحث و تحلیل دارد. از این رو در این تحقیق، با هدف كشف اغراض و خواسته‌های استشراق، اهداف و ابزار این پدیده علمی را مطالعه می‌كنیم.

آگاهی از نظرات مستشرقان و دیدن آنچه از اسلام و جوامع شرقی نوشته‌اند از اهداف اصلی این مطالعه است. مستشرقان امور اسلامی و شرقی را با نگاهی متفاوت از آنچه ما به آن باور و تعهد و به صحتش ایمان داریم، می‌بینند. پس حق داریم،‌ بلكه واجب است، بدانیم ‌درباره ما چه می‌گویند،‌ به‌ویژه ‌درباره آنچه به عقیده، اخلاق، احكام و فرهنگ ما تعلق دارد، تا بتوانیم در موارد مخالفت ردشان كنیم؛ زیرا سكوت در برابر آرای مخالف نوعی اعتراف ضمنی به صحت آن است.

افرادی به مطالعات استشراقی - با تمام گستردگی، فراوانی بحث‌ها و فراگیری تمام مسائلی كه مختص ما است - مشغول بوده‌اند كه از تعصب، هوی، میل به شكار اشتباهات ما و ابراز اهانت و زشتی‌های ناراحت‌كننده، در امان نبوده‌اند. از این رو لازم است این مطالعات را، با نگاهی تحلیلی انتقادی و به دور از تعصب و هوی بررسی كنیم تا خطاها و غرض‌ورزی‌ها، كه ویژگی برخی از مستشرقان است، را كشف و با حجت و استدلال علمی امیال و اقوال آنان را رد و باطل كنیم. همچنین