73
نقدی بر گفتمان شر ق‌شناسی

ریشه و ترکیب آنان بود، با هدف ایجاد تفرقه بین ساکنان لیبی نوشت.۱

ویژگی‌های استشراق ایتالیایی از خصوصیات عمومی استشراق جدا نیست؛ اما می‌توان مشخصه‌های آن را چنین برشمرد:

۱. با اهداف دینی شروع و به اغراض تجاری، سیاسی و استعماری کشیده شد.

۲. بر تحقیقات عربی اسلامی و بر محدوده مکانی شامل خاور نزدیک، شمال آفریقا و شرق آفریقا، مثل حبشه و اریتره و سومالی، متمرکز بوده است.

۳. برخی از مستشرقان منصف ایتالیایی، مثل لئون کایتانی،۲ گویدی، سانتلانا و نالینو، به حقایق علمی و تحقیقات دینی اهتمام داشتند و برای تحقق اهداف سیاسی یا استعماری تلاش نمی‌کردند.

۴. معدودی از مستشرقان ایتالیایی تلاش خود را مصروف خدمت به استعمار ایتالیا در شمال و شرق آفریقا کرده‌‌اند.

۵. گردآوری هزاران نسخه خطی عربی کم‌یاب که همچنان در کتابخانه‌های مختلف ایتالیا نگهداری می‌شوند. جمع کردن شمار زیادی کتاب عربی و اسلامی ارزشمند، به‌علاوه آنچه راهبان، سفیران و تاجران، از دوره جنگ‌های صلیبی تا پایان نیمه اول قرن بیستم، از شرق به دست آورده‌اند.

ج) تحقیقات استشراقی در بریتانیا

بریتانیا از گذرگاه اسپانیا به دریای فرهنگی عربی و اسلامی متصل شد و بسیاری از دانشمندان و متخصصان خود را روانه دانشگاه‌های اسلامی کرد. نخستین دانشمند

1.. نویسنده در متن اصلی كتاب مستشرقان بیشتری را نام برده بود كه برای كوتاه شدن مطلب از آوردن آنان چشم پوشیدیم. بیشتر اطلاعات درباره مستشرقانی كه در لیبی بوده‌اند از صفحات مختلف این منبع و با تصرف بسیار گرفته شده است: نجیب العقیقی، المستشرقون.

2.. Leone Caetani


نقدی بر گفتمان شر ق‌شناسی
72

اساس مذهب مالکی نوشت. وی معتقد بود اختلاف بین فقه اسلامی و قوانین وضع‌شده تعارض اساسی در مبادی نیست، بلکه به اختلاف روش برمی‌گردد.۱

یکی دیگر از مستشرقان ایتالیایی که در تحقیقات عربی و اسلامی تلاش بسیار داشته جورجیو دلا ویدا۲ است. وی تألیفاتی درباره خلافت، پیامبر، اسلام و تقویم میلادی داشته و کتاب‌های انساب الاشراف بلاذری و طبقات الشعرای ابن ‌سلّام جمحی را منتشر کرده است. همچنین در مدخل‌هایی درباره رسول، خلفای راشدین، خوارج و امویان در دایرةالمعارف اسلام نوشته است.۳

در اینجا جا دارد به برخی از مستشرقان ایتالیایی که به اهداف استعماری ایتالیا در لیبی خدمت کرده‌اند اشاره داشته باشیم:

۱. نالینو: در دارالترجمه طرابلس کار می‌کرد. وی در مسئله استعمار در لیبی با احتیاط رفتار می‌کرد.

۲. پائولو دلاشیلا: این جهانگرد ایتالیایی سرزمین‌های مختلف را از همه جهات بررسی می‌کرد و با ارائه اطلاعات خود، زمینه را برای استعمار آن منطقه مهیا می‌کرد.

۳. انجلو دوکاتی:۴ نویسنده کتاب عرب و بربر در لیبی سال ۱۹۳۳.

۴. فرانسیسکو بیجوینو: او زبان بربر را می‌دانست و با آگاهی از روان‌شناسی دو قوم بربر و عرب و تمرکز بر آنها در لیبی برای تفرقه بین این دو قوم و زمینه‌سازی استعمار لیبی تلاش می‌کرد.

۵. آگوستین: سرهنگ ارتش ایتالیا بود و در لیبی به ترجمه مشغول شد. او دو کتاب ساکنان طرابلس و ساکنان برقه را، که درباره نسل‌های ساکن در لیبی و بیان

1.. عبدالرحمن بدوی، موسوعة المستشرقین، ص۲۳۴.

2.. Giorgio Levi Della Vida

3.. میشل جحا، الدراسات العربیة و الاسلامیة فی اوروبا، ص۱۰۲.

4.. Angelo Ducati

  • نام منبع :
    نقدی بر گفتمان شر ق‌شناسی
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 567
صفحه از 143
پرینت  ارسال به