401
نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد اوّل

۶۵۳.الكافىـ به نقل از محمّد بن مسلم و زراره ـ: به امام صادق عليه السلام گفتيم : مسئلت كردن از درگاه خداوند ـ تبارك و تعالى ـ به چه نحو است؟
فرمود : «دو دستت را مى گشايى».
گفتيم : استعاذه (پناه بردن) چگونه است؟
فرمود : «كفِ دو دستت را به طرف فضا قرار مى دهى. ۱ تبتّل هم اشاره كردن با انگشت است و تضرّع ، تكان دادن انگشت است و ابتهال ، اين است كه هر دو دستت را با هم بكشى.

۶۵۴.الكافىـ به نقل از ابو بصير ـ: از امام صادق عليه السلام درباره دعا و بالا بردن دست ها پرسيدم . فرمود : «چهار صورت دارد : در پناه جُستن [به خدا] ، كفِ دستانت را رو به قبله مى كنى ؛ در دعا كردن براى روزى ، كفِ دستانت را مى گشايى و به طرف آسمان مى گيرى ؛ در تبتّل ، با انگشت سبّابه ات اشاره مى كنى ؛ در ابتهال ، دستانت را تا بالاتر از سرت بلند مى كنى ، و دعاى تضرّع ، آن است كه انگشت سبّابه ات در برابر صورتت تكان دهى ، و اين ، دعاىِ ترس است».

۶۵۵.امام كاظم عليه السلام :تبتّل ، آن است كه كفِ دستانت را در دعا ، آن گاه كه دعا مى كنى ، وارونه سازى و ابتهال ، آن است كه آنها را بگشايى و جلو ببرى ، و رغبت ، آن است كه كفِ دستانت را رو به آسمان بگيرى و در برابر صورتت قرار دهى و رَهبت ، آن است كه كفِ دستانت را به طرف زمين كنى و آنها را تا صورت ، بالا آورى ، و تضرّع ، آن است كه دو انگشتت را تكان دهى و با آنها اشاره كنى.

۶۵۶.امام على عليه السلام :پيامبر خدا به ما فرمود : «دعاى رغبت ، اين گونه است» و دو دستش را گشود و [فرمود : ]«دعاى رهبت ، اين گونه است» و دو دستش را وارونه ساخت و [فرمود :] «دعاى تضرّع ، اين گونه است» و آنها را گشود و برگرداند و [فرمود : ]«دعاى استكانت ، اين گونه است» و دو دستش را به طرف شانه اش جمع كرد و فرمود : «اين حالت ، فقط در وقت خلوت است».

1.مانند كسى كه كف دستانش را به ديوار قرار مى دهد و پشتتش به سمت فضاست . خلاصه آن كه كفِ دستانت را به طرف قبله مى گيرى (مرآة العقول : ج ۱۲ ص ۴۸).


نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد اوّل
400

۶۵۳.الكافي عن محمّد بن مسلم وزرارة :قُلنا لِأَبي عَبدِ اللّهِ عليه السلام : كَيفَ المَسأَلَةُ إلَى اللّهِ تَبارَكَ وتَعالى ؟
قالَ : تَبسُطُ كَفَّيكَ . قُلنا : كَيفَ الاِستِعاذَةُ ؟
قالَ : تُفضي بِكَفَّيكَ . ۱ وَالتَّبَتُّلُ الإِيماءُ بِالإِصبَعِ . وَالتَّضَرُّعُ تَحريكُ الإِصبَعِ . وَالاِبتِهالُ أن تَمُدَّ يَدَيكَ جَميعا . ۲

۶۵۴.الكافي عن أبي بصير :سَأَلتُهُ [أيِ الصّادِقَ عليه السلام ] : عَنِ الدُّعاءِ ورَفعِ اليَدَينِ .
فَقالَ : عَلى أربَعَةِ أوجُهٍ : أمَّا التَّعَوُّذُ فَتَستَقبِلُ القِبلَةَ بِباطِنِ كَفَّيكَ ، وأمَّا الدُّعاءُ فِي الرِّزقِ فَتَبسُطُ كَفَّيكَ وتُفضي بِباطِنِهِما إلَى السَّماءِ ، وأمَّا التَّبَتُّلُ فَإِيماءٌ بِإِصبَعِكَ السَّبّابَةِ ، وأمَّا الاِبتِهالُ فَرَفعُ يَدَيكَ تُجاوِزُ بِهِما رَأسَكَ ، ودُعاءُ التَّضَرُّعِ أن تُحَرِّكَ إصبَعَكَ السَّبّابَةَ مِمّا يَلي وَجهَكَ ، وهُوَ دُعاءُ الخيفَةِ . ۳

۶۵۵.الإمام الكاظم عليه السلام :التَّبَتُّلُ : أن تُقَلِّبَ كَفَّيكَ فِي الدُّعاءِ إذا دَعَوتَ . وَالاِبتِهالُ : أن تَبسُطَهُما وتُقَدِّمَهُما . وَالرَّغبَةُ : أن تَستَقبِلَ بِراحَتَيكَ السَّماءَ ، وتَستَقبِلَ بِهِما وَجهَكَ . وَالرَّهبَةُ : أن تُكفِئَ كَفَّيكَ فَتَرفَعَهُما إلَى الوَجهِ . وَالتَّضَرُّعُ : أن تُحَرِّكَ إصبَعَيكَ وتُشيرَ بِهِما . ۴

۶۵۶.الإمام عليّ عليه السلام :قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله لَنا : دُعاءُ الرَّغبَةِ هكَذا ؛ وبَسَطَ يَدَيهِ . ودُعاءُ الرَّهبَةِ هكَذا ؛ وقَلَّبَ يَدَيهِ . ودُعاءُ التَّضَرُّعِ هكَذا ؛ وقالَ : بَسَطَها وقَلَبَها . ودُعاءُ الاِستِكانَةِ هكَذا ؛ وقَبَضَ يَدَيهِ إلى مَنكِبِهِ ، وقالَ صلى الله عليه و آله : لا يَكونُ ذلِكَ إلاّ فِي الخَلاءِ . ۵

1.أي تجعل باطنهما نحو الفضاء ، كما يفضي الرجل باطن كفّيه إلى الجدار ، والحاصل تجعل باطن كفّيك مقابل القبلة (مرآة العقول : ج ۱۲ ص ۴۸) .

2.الكافي : ج ۲ ص ۴۸۱ ح ۷ .

3.الكافي : ج ۲ ص ۴۸۱ ح ۵ ، مكارم الأخلاق : ج ۲ ص ۱۵ ح ۲۰۲۷ وفيه «في دعائك مع التضرّع» بدل «ودعاء التضرّع ...» ، عدّة الداعي : ص ۱۸۳ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۹۳ ص ۳۳۹ ح ۸ .

4.معاني الأخبار : ص ۳۷۰ ح ۲ ، مسائل عليّ بن جعفر : ص ۳۳۷ ح ۸۲۹ كلاهما عن عليّ بن جعفر ، بحار الأنوار : ج ۹۳ ص ۳۳۷ ح ۳ .

5.الجعفريّات : ص ۲۲۶ عن الإمام الكاظم عن آبائه عليهم السلام .

  • نام منبع :
    نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: رسول افقی و احسان سرخه‌ای، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9374
صفحه از 737
پرینت  ارسال به