551
نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد اوّل

شده اند كه اسم اعظم، مركّب از حروفى است كه آن حروف و نحوه تركيب آنها را هر كسى نمى داند، و اگر كسى به آن دست بيابد، همه موجودات، در برابرش خاضع مى شوند و به فرمانش در مى آيند.
به نظر افسونگران و دعانويسان [ كه به علوم غريبه معتقدند] ، اسم اعظم، داراى لفظى است كه به حسب طبعْ دلالت بر آن مى كند، نه به حسب وضع لغوى . چيزى كه هست، تركيب حروف آن، به حسب اختلاف حوايج و مقاصد، مختلف مى شود و براى به دست آوردن آن، راه هاى مخصوصى هست، كه نخست، حروف آن را از آن راه ها به دست مى آورند و سپس آنها را در هم مى آميزند و با آنها دعا مى كنند، و تفصيل آن، محتاج به مراجعه به آن فن است.
در بعضى روايات نيز اندكْ اِشعارى به اين معنا هست ، مثل آن روايتى كه مى گويد: «بسم اللّه الرحمن الرحيم، نسبت به اسم اعظم، نزديك تر است از سفيدىِ چشم به سياهى آن» و آن روايتى كه مى گويد: «اسم اعظم، در آية الكرسى و اوّل سوره آل عمران است» و نيز روايتى كه مى گويد: «حروف اسم اعظم، در سوره حمد پراكنده اند و امام، آن حروف را مى شناسد و هر وقت بخواهد، آنها را تركيب مى كند و با آنها دعا مى كند و در نتيجه، دعايش مستجاب مى شود» و نيز اين روايت كه : «آصف بن بَرخيا، وزير سليمان، با حروفى از اسم اعظم كه پيشش بود، دعا كرد و توانست تخت بِلقيس، ملكه سبأ را در مدّتى كمتر از چشم بر هم زدن، نزد سليمان حاضر سازد» و يا اين روايت كه : «اسم اعظم، مركّب از ۷۳ حرف است و خداوند، ۷۲ حرف از اين حروف را در ميان پيامبرانش تقسيم كرده، و يكى را در علم غيب، به خودش اختصاص داده است».
همچنين، روايات ديگرى هستند كه اِشعار دارند بر اين كه اسم اعظم، مركّب


نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد اوّل
550

برخى مى گويند : اسم اعظم، وجود دارد ؛ امّا كسى جز خداوند متعال، از آن آگاهى ندارد .
برخى مى گويند : اسم اعظم خدا ، در ميان اسماى حُسنا پنهان است.
برخى مى گويند : اسم اعظم ، هر اسمى است كه بنده، پروردگار خود را با همه وجود ، به آن بخواند . ۱
برخى گفته اند : اسم اعظم ، نامى است كه جامع همه نام هاى الهى باشد . ۲
برخى گفته اند : انبيا، تجلّى نام هاى اصلىِ حق هستند و اين نام هاى اصلى ، همگى داخل در اسم اعظم (اسم جامع) و مظهر حقيقت محمّدى اند . ۳
بارى ، اختلاف نظر در تبيين آنچه حقيقتش حتى براى محقّقانْ مشخص نيست، طبيعى است ؛ ولى از آن جا كه ديدگاه هاى مختلف را در اين زمينه مطالعه كرده ايم ، كلام علاّمه طباطبايى را در تبيين اسم اعظم، بهترين تحقيق يافته ايم .

بهترين تحقيق در تبيين اسم اعظم

علاّمه سيّد محمّدحسين طباطبايى رحمه الله در پاسخ اين سؤال كه : «معناى اسم اعظم چيست؟» مى گويد : «در ميان مردم، شايع شده كه اسم اعظم، اسمى است لفظى، از اسماى خداى متعال، كه اگر خدا را به آن بخوانند، دعا مستجاب مى شود و در هيچ مقصدى، از تأثير باز نمى ماند، و چون در ميان اسماى حسناى خدا به چنين اسمى دست نيافته اند و در لفظ جلاله (اللّه ) نيز چنين اثرى نديده اند، معتقد

1.براى اطلاع بيشتر درباره ساير اقوال، ر . ك : الحاوى ، سيوطى : ج ۲ ص ۱۳۵ ح ۱۳۹ .

2.التعريفات : ص ۱۰ ـ ۱۱ .

3.شرح فصوص الحكم ، قيصرى : ص ۱۰۸ .

  • نام منبع :
    نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: رسول افقی و احسان سرخه‌ای، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9212
صفحه از 737
پرینت  ارسال به