75
نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد دوّم

هر كس براى ماندگارى ستمگر دعا كند، دوست دارد كه خداوند در زمين ، نافرمانى شود .
و اگر براى هدايت آنها باشد ، بى فايده است ؛ زيرا آنها قابليت هدايت ندارند و چه بسا ممكن است چنين دعايى ، تبعات سياسى ـ اجتماعىِ زيبانبارى نيز داشته باشد .
در حديث ديگرى از ايشان روايت شده كه فرمود :
يَأتي عَلَى النّاسِ زَمانٌ يَدعو فيهِ المُؤمِنُ لِلعامَّةِ ، فَيَقولُ اللّهُ تَعالى : اُدعُ لِخاصَّةِ نَفسِكَ أستَجِب لَكَ فَأَمَّا العامَّةُ فَإِنّي عَلَيهِم ساخِطٌ . ۱ زمانى فرا مى رسد كه در آن، مؤمن براى همگان دعا مى كند . خداوند متعال مى فرمايد : براى خودت دعا كن كه درخواستت را اجابت مى كنم ، امّا من از همگان ، خشمگين هستم .
اين حديث ، هر چند از نظر سند ضعيف است ؛ ليكن اگر ناظر به جامعه اى باشد كه غالب افرادش ستمكار و روى از حق برتافته اند ، مضمون آن ايرادى ندارد ؛ زيرا «إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ ؛ خداوند ، آنچه را كه از آنِ قومى است، تغيير نمى دهد، تا وقتى كه خودشان دگرگون شوند » . ۲
بر اين اساس ، اولياى الهى نه تنها براى حاميان باطل و دشمنان حق و عدالت دعا نمى كردند ؛ بلكه گاه آنان را نفرين مى كردند . ابواب دوم تا دوازدهم فصل پنجم اين مجموعه به اين موضوع اختصاص دارد .

1.حلية الأولياء : ج ۶ ص ۱۷۵ ، كنز العمّال : ج ۱۱ ص ۱۹۱ ح ۳۱۱۷۶ .

2.رعد : آيه ۱۱ .


نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد دوّم
74

نادان اند»؟
آيا حديث عيسى عليه السلام را نديده اى كه : «همچون خورشيد باش كه بر نيك و بد ، يكسان مى تابد»؟ و سخن پيامبرمان را نديده اى كه : «نيكى را هم براى اهلش و هم براى نااهل انجام بده . اگر او اهل خير نيست ، تو اهل خير باش»؟
اين آيه شريف ، مقام آنان را كه به بدكاران نيكى مى كنند ، برتر مى داند : «لاَ يَنْهَـكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَـتِلُوكُمْ فِى الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَـرِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُواْ إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ ؛ خداوند ، شما را نهى نمى كند از اين كه به آنانى كه بر سر دين با شما نجنگيدند و شما را از سرزمين خودتان بيرون نكردند ، نيكى و عدل و داد ورزيد . همانا خداوند ، دادگران را دوست مى دارد» ۱ و همين بس كه محمّد صلى الله عليه و آله ، به عنوان «رحمت براى جهانيان» برانگيخته شده است . ۲
بنا بر اين ، دعا براى هدايت افراد گم راه نه تنها نكوهيده نيست ؛ بلكه ممدوح است . البته استغفار براى آنان ، در حالى كه عقايد خود را تصحيح نكرده اند ، صحيح نيست .
و امّا معاندان ، نه تنها دعا براى آنان ممدوح نيست ؛ بلكه مذموم و ممنوع است ، بلكه نفرين كردن آنان ، لازم و بايسته است ؛ چرا كه دعا براى معاندان حق و عدل اگر براى دنياى آن ها باشد (مانند دعا براى سلامت و طول عمر آنها) ، در واقع براى گسترش كفر ، شرك و ظلم و فساد در زمين است ، چنان كه از پيامبر خدا روايت شده است :
مَن دَعا لِظالِمٍ بِالبَقاءِ ، فَقَد أحَبَّ أن يُعصَى اللّهُ في أرضِهِ . ۳

1.ممتحنه : آيه ۸ .

2.الإقبال : ج ۱ ص ۳۸۴ .

3.ر . ك : ص ۶۷ (كسانى كه نبايد برايشان دعا كرد / ستمكار) .

  • نام منبع :
    نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: رسول افقی و احسان سرخه‌ای، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5527
صفحه از 680
پرینت  ارسال به