13
آه سرد

خواهيد شد. بايد توجّه داشت كه نكته حائز اهميت ، اين است كه يكى از كاركردهاى حسرت ، همين جنبه پيش گيرانه آن است.
نظر به اين كه احساسات فرد درباره گذشته خود مى تواند سلامت و بهداشت روانى وى را تحت تأثير قرار دهد ، وى زمانى مى تواند رضايت بهينه اى را در زندگى خود احساس كند كه از تصميماتى كه در گذشته گرفته ، راضى باشد. ۱
با توجّه به اين كه تعداد اندكى از افراد ممكن است با تجربه حسرتْ بيگانه باشند ، اين پرسش مطرح است كه چه طور مى توان عمق و تعداد اين تجربه هيجانى ناخوشايند را به كمترين رساند؟
براى پاسخ گفتن به اين پرسش ، ابتدا نيازمنديم تا درباره ماهيت و چيستى اين پديده صحبت كنيم و بدانيم مردم در مورد چه چيزهايى بيشتر حسرت مى خورند و چرا؟ و پيامدهاى آن كدام است؟ و اين كه چه عواملى باعث حسرت انسان مى شوند؟ و راه هاى پيشگيرى و يا درمان آن چيست؟

حسرت چيست؟

در زبان فارسى، حسرت به معناى : دريغ، دريغ خوردن و اندوه بر گذشته و افسوس ، معنا شده است . ۲ متأسفانه در فرهنگ هاى فارسى موجود ، واژه حسرت به طور گسترده و جامع ، توضيح داده نشده و فقط به همين مقدار اندك ، اشاره شده است.

1.Diener,E.,Lucas, R.E., Oishi, S., Suh, E.M. (۲۰۰۲). Looking up and down: Weighting good and bad Information in life satisfaction judgments. Personality and Social Psychology Bulletin, ۲۸, ۴۳۷_۴۴۵.

2.لغت نامه دهخدا، ذيل واژه «حسرت» .


آه سرد
12

است كه افراد ، تمايل دارند از احساس حسرت قبل از اخذ تصميم، پيشگيرى كنند؛ در حقيقت ، فرد با تغيير تصميم خود از حسرت بالقوه ، دورى مى كند.
طبق نظريه انتظار نيز تصميم گيرندگان ، نه تنها در پى به دست آوردن بيشترين فايده براى خود هستند ، بلكه تمايل به اجتناب از حسرت و كسب هيجانات مثبت تر هستند . بنا بر اين ، پيش بينى حسرت ، مى تواند بر تصميم گيرى هاى روزمره ما تأثيرگذار باشد ؛ چون در هر تصميمى كه مى گيريم، نتايج بالقوه آن را مى سنجيم و مفيدترين نتيجه ها را انتخاب مى كنيم ؛ يعنى گزينه اى كه موجب مى شود ما كمترين حسرت را تجربه كنيم و پاسخ هيجانىِ مثبت ترى داشته باشيم . ۱
البته ظاهرا بين اين دو نظريه ، تفاوت چندانى نيست و هر دو ، به اين حقيقت اشاره مى كنند كه هنگام تصميم گيرى، افراد ، چشم اندازى از تغيير بالقوه را مد نظر مى گيرند كه آيا آن ، در چارچوب مثبت است يا منفى؟ و اين كه آيا تأثيرى در سطح حسرت در آينده دارد يا نه؟ به عبارت ديگر ، تصميم هاى افراد ، توسّط پيش بينى آنها از حسرت هدايت مى شود. اين پيش بينى ، ما را به تغيير اميال و سليقه هايمان بر اساس بازخوردِ مورد انتظار براى گزينه اى كه كمترين حسرت را به دنبال دارد ، هدايت مى كند . اين بازخورد ، مى تواند از همكاران، ناظران، همسالان، خانواده و حتى قرآن و احاديث گرفته شده باشد . بى دليل نيست كه در جاى جاى قرآن كريم و نيز بسيارى از احاديث ، نسبت به سرانجام برخى تصميمات ، هشدار داده شده است تا از آنها اجتناب شود و نيز نسبت به برخى ديگر ، ترغيب شده است و گفته شده ، كه در صورت تَرك و عمل نكردن به آن ، در آينده ، دچار حسرت

1.Flexible work arrangements: A study of anticipation of regret. http: WWW.kellogg.nwu.edu/research/ktag/kjob.html

  • نام منبع :
    آه سرد
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد علي سروش
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5433
صفحه از 180
پرینت  ارسال به