شويم ، رها كنيم.
به هر حال ، اگر از چيزى محروم شده ايم كه خودمان مقصّر نيستيم ، ولى نسبت به از دست دادن آن حسرت مى خوريم ، بايد بدانيم كه شايد آن محروميت ، براى رسيدن به كمال ، به صلاح و خير ما بوده است. اين فهم ، مى تواند ما را آماده كند تا خود را ببخشيم.
۳ . عشق به خود : مرحله آخر ، عشق به خود و آرزوى بهترين رشد ممكن براى خود است . در اين مرحله ، ما به سمت بخشش خود، پذيرش خود و عشق به خود مى رويم. در مرحله اوّل در مورد حسرت خود، مى نوشتيم و شكايات خود را يادداشت مى كرديم . اكنون مى توانيم بخشش خود و فهم خود را از زندگى و رويدادى كه برايمان اتفاق افتاده ، بنويسيم. در چنين نامه هايى، مسئوليتى را كه در برابر آن چيزها و آنچه ممكن است اتفاق بيفتد ، به عهده مى گيريم و تعهّد مى كنيم كه در باقى مانده زندگى ، درست رفتار كنيم و مواظب باشيم آنچه كه روى داده ، ديگر تكرار نشود.
افكارى كه به بخشش خود كمك مى كنند:
۱ . هر اتّفاق و شكستى كه برايم پيش آمده ، تحت قوانين حكيمانه الهى است كه باعث مى شود ، من در مسير فرايند تكاملى خود ، درسى از آن بگيرم و كامل تر شوم.
۲ . هر خوبى اى از خداست و هر بدى اى ، به خاطر گناهان ماست.
۳ . ما انسان هايى هستيم كه با انواع محدوديت ها احاطه شده ايم ، لذا خطا و اشتباه و تقصير از جانب ما ، امرى است طبيعى ؛ امّا آنچه طبيعى نيست ، اين است كه ما به خاطر اين محروميت ها و خسارت ها ـ كه در گذشته اتفاق افتاده ـ ، هرگز خود را نبخشيم و ذهنمان را مدام ، درگير گذشته كنيم ، به گونه اى كه از مسئوليت هاى حال و آينده خود نيز باز بمانيم.

آگاهانه بخشيده باشيم ؛ امّا به طور ناهشيار، احساساتى را كه به آنها آگاهى نداريم ، ذخيره كرده باشيم.

مراحل بخشش

بخشش واقعى ، داراى چند مرحله است:
۱ . رهايى: ابتدا بايد احساس حسرتى را كه هم اكنون داريم ، احضار كنيم. ما نياز داريم كه اين احساس را رها كنيم و به صورت هاى مختلف مثل : نوشتن، نمايش و... اظهار كنيم. رويدادى كه موجب شده است تا ما دچار حسرت و طرد خود شويم را كشف و به خاطر بياوريد. چرايى و دليل اين كه ما از آن رويداد ، حسرت زده شده ايم ، بيان شود. اين مسئله ، در فرايند رهايى از اين هيجان ، خيلى مهم است ؛ چون در بيان تعليل و تفسير ، ممكن است به بى اهميتى موضوع ، پى ببريم و از حسرتْ خلاص شويم. هيجانِ مربوط به اين رويداد را اظهار كنيد و آن را تخليه نماييد كه در مواردى ، ممكن است پشيمانى و رنج باشد و در برخى ديگر ، احساس آزردگى و خشم نسبت به كسانى كه ما را در اين راه ، برنامه ريزى كردند. شما مى توانيد در اين مرحله ، از گريه كردن و فرياد زدن و حتّى زدن بالش استفاده كنيد تا انرژى منفىِ ناشى از آن هيجان را تخليه نماييد.
۲ . فهم: وقتى انرژىِ مربوط به اين هيجان را خالى كرديم (كه ممكن است حتى چند ساعت يا چند روز طول بكشد) ، ما آماده ايم تا به مرحله فهم برويم ؛ فهميدن و درك اين موارد كه ما در فرايند تكامل هستيم، به طور آشكار ، نمى توانيم كامل باشيم و اين كه ما نمى توانيم هر آنچه را كه مى خواهيم ، داشته باشيم. البته اين مطلب ، نمى تواند ما را از مسئوليت رفتارهاى غير اخلاقى ، رهايى ببخشد. ما مسئول رفتار خود هستيم و بايد خودمان را از جهل و ترسى كه موجب شده تا چنين رفتار غلطى را مرتكب