را در تمرين هاى بعدى به كار ببنديد.
هميشه ، آماده و به روز باشيد ، آگاه و گوش به زنگ. كتاب و مجله بخوانيد . اخبار روز دنيا را پيگيرى كنيد مثل اخبار هنرى، فرهنگى، علمى، سياسى و... . داشتن اين اطلاعات ، به شما كمك مى كند كه هميشه حرف هاى شنيدنى در آستين داشته باشيد. سؤال هاى حاضر و آماده هم غنيمت اند . از اين قبيل سؤال ها هميشه همراه داشته باشيد. طرح يك سؤال صميمانه و مؤدّبانه ، معمولاً نقطه شروع مناسبى براى ورود به بحث ديگران است و هر قدمى هم كه براى چنين هم كلامى هايى برداريد، مطمئنا قدم بعدى ، آسان تر و آسان تر مى شود. از سليقه ها و علاقه هاى دوروبرى هايتان هم بايد باخبر باشيد. اين طورى ، راحت تر مى توانيد هم صحبتشان شويد. وقتى مى خواهيد سر صحبت را با يك جماعتى باز كنيد يا وقتى كه مى خواهيد در يك بحث گروهى شركت كنيد، بايد اين مطلب را ارزيابى كنيد كه آيا آنها هم مايل اند حرف هاى شما را بشنوند؟ و اصلاً آيا شما خوب به حرف هاى آنها گوش داده ايد يا نه؟ بى محابا حرفشان را قطع نكنيد. بهتر است مؤدّبانه و آرام آرام ، به هر بحثى وارد شويد.
خودتان را درست كنيد. به ديگران (لااقل فعلاً) كارى نداشته باشيد. نمى توانيد همه را مجبور كنيد همان طورى كه شما دلتان مى خواهد ، رفتار كنند. نمى توانيد همه را وادار كنيد نسبت به حرف ها و رفتارهاى شما همان طورى واكنش نشان بدهند كه شما دوست داريد ؛ چرا كه اولاً همه آدم ها مثل هم نيستند و مثل هم ، فكر نمى كنند ؛ ثانيا آنچه مهم است، تلاش و تمرين شماست و توجّه به اين نكته كه آيا شما داريد كارتان را درست انجام مى دهيد يانه؟ انتظار نداشته باشيد وقتى كه در يك ميهمانى، كُنجى نشسته ايد و با هيچ كس حرف نمى زنيد، ديگران بيايند و شما را از پوسته تنهايى تان

معجزه نفس هاى عميق هم غافل نشويد؛ چون به هنگام حملات استرس ، واقعا سودمند است. عادت كنيد كه با نفس هاى عميق، آرامش را به وجودتان برگردانيد. اين تمرين را مى توانيد خيلى راحت در حضور جمع، بارها و بارها انجام بدهيد. مطمئن باشيد كه هيچ كس نمى فهمد اين كار شما چه معنايى دارد. باور كنيد كه اصلاً كسى حواسش به شما نيست. راحت باشيد!
اگر خجالتى باشيد، احتمالاً تنهايى را به فعاليت هاى جمعى ترجيح مى دهيد. خُب! مى توانيد از اين فرصت مغتنم استفاده كنيد و چيزى ياد بگيريد. آدم هايى كه تنهايى را دوست دارند، معمولاً روحيه شان با هنرآموزى ، جور است. تا مى توانيد كتاب و روزنامه بخوانيد و اطلاعات كسب كنيد به زودى، روزى مى آيد كه بايد حرفى براى گفتن داشته باشيد. خودتان را براى آن روز ، آماده كنيد!
شكست هايتان را تدبير كنيد. وقتى داريد براى كسب مهارت هاى ضد خجالت تلاش مى كنيد، يادتان باشد كه مثل هر تلاش ديگرى، ممكن است شكست هايى هم در سر راهتان باشد ؛ ولى قرار نيست كه شما از ميدان فرار كنيد. تا رسيدن به پيروزى نبايد دست از تلاش برداريد. فراموش نكنيد كه نابغه ها هم بارها و بارها در مسير تلاش هايشان شكست خورده اند؛ امّا دست از كار نكشيده اند. اين را هم يادتان باشد كه شكست شما ممكن است ناشى از شرايط باشد، نه ناشى از اشتباه شما. مثلاً ممكن است شما نتوانيد در ميان بحث دو نفر ديگر وارد شويد و آنها را همراهى كنيد ، تنها به اين علّت كه بحث آنها خصوصى بوده و يا ممكن است سر صحبت را با كسى باز كرده باشيد كه او در آن لحظه ، به گرفتارى ها و مشكلات ديگر زندگى اش فكر مى كرده و اصلاً دل و دماغ صحبت كردن با شما را نداشته است و... به هر حال، سعى كنيد از هر شكستتان، مثل نابغه ها، درس تازه اى بگيريد و آن درس تازه