صرف آن در امور بى بهره مى شوند، ترغيب كرده اند. در اين باره فرموده است :
أعظَمُ النّاسِ قَدراً مَن تَرَكَ ما لا يَعنيهِ . ^۱ ارجمندترين مردم ، كسى است كه آنچه را برايش سود ندارد، رها كند.
بنا بر اين ، برنامه ريزىِ صحيح ، موجب ايجاد انگيزه، كاهش اضطراب، سرعت بخشيدن در رسيدن به اهداف و كسب موفّقيت مى شود. بالعكس ، نداشتن برنامه ريزى و نظم نيز موجب اضطراب، نرسيدن به اهداف و عدم موفّقيت مى شود و در نتيجه ، پيامدى جز حسرت نخواهد داشت.
در يك برنامه ريزى خوب، اهداف و اولويت ها متناسب با توان فرد، مشخص مى شوند . ^۲
در برخى از روايات ، امامان معصوم عليهم السلام ، با توجّه به وسعت نظرى كه به ابعاد مختلف انسان و نيازهاى روحى ، روانى، اقتصادى و اجتماعى وى داشته اند، به برنامه ريزى دقيق در زندگى ، فرمان داده اند.
حضرت على عليه السلام فرموده است:
لِلمُؤمِنِ ثَلاثُ ساعاتٍ: فَساعَةٌ يُناجي فيها رَبَّهُ وَساعَةٌ يَرُمُّ مَعاشَهُ وَساعَةٌ يُخَلِّي بَينَ نَفسِهِ وَبَينَ لَذَّتِها فيها يَحِلُّ وَيَجمَلُ . ^۳ انسان با ايمان بايد شبانه روز خود را به سه بخش، تقسيم كند : در بخشى، به دعا و مناجات ، در بخشى ديگر ، به كسب روزى حلال و در بخشى نيز به لذّتجويى حلال روى بياورد.

شما را [اى حسن و حسين] و همه فرزندان و بستگان و هر كس را كه نوشته من بدو برسد، به پرهيزگارى و تنظيم امور ، سفارش مى كنم.
برنامه ريزى ، نشان دهنده مسير انسان در زندگى است و تنها معيارى است كه براى انجام دادن و ارزيابى كردن امور ، در دست داريم . نبود چنين برنامه ريزى اى نيز ، نشانه عدم شناخت فرد از خود، انتظارات و اهدافش است. همچنين مشخّص است كه بدون هدف و برنامه ، نبايد انتظار داشت كه كارها به درستى و در زمان معيّن ، انجام شوند و اصلاً معيارى نخواهيم داشت تا بدانيم كه چه كارهايى را بايد انجام مى داديم و چه كارهايى را بايد به تأخير مى انداختيم.
انسان موفّق، سعى مى كند تا با ابزارى به نام برنامه ريزى ـ كه هوشيارانه، مستمر و پايدار تدوين شده است ـ ، زمانِ محدود و ارزشمند خود را در اختيار بگيرد و در دستيابى به اهداف شخصى، حرفه اى و اجتماعى اش ، پيشرفت لازم را داشته باشد و بهره بيشترى از تلاش خود ببرد. در بيانى از امام على عليه السلام ، استفاده از فرصت ها از نشانه هاى يك شخص پرهيزگار شمرده شده است. ^۱ در كلامى از پيامبر صلى الله عليه و آله نيز آمده است:
يا أبا ذَرِّ كُن عَلى عُمُرِكَ أشَحَّ مِنكَ عَلى دِرهَمِكَ وَدينارِكَ . ^۲ بالاترين عبادت، استفاده از اوقات است و بايد بر عمر، بخيل تر بود تا بر مال و ثروت.
پيامبر صلى الله عليه و آله در راه رسيدن به اين هدف ارزشمند و كسب سود بيشتر و عدم اتلاف سرمايه، پيروانش را به ترك كارهايى كه موجب به هدر رفتن وقت و