103
بازشناسي منابع اصلي رجال شيعه

سه . نَسَب ها

نجاشى رحمه الله براى بيان نَسَب برخى از راويان ، به نقل آراى ديگران پرداخته است . او در برخى از موارد ، ولاى افراد و قبايل و عشيره هاى مختلف را نقد كرده است ، از جمله :
درباره ولاى محمّد بن ابى عمير مى گويد :
او از موالى مهلّب بن ابى صفره بود و گفته شده كه او مولاى بنى اميّه بوده است . نظر اوّل، صحيح تر است. ۱
و يا درباره ولاى ابو حمزه ثمالى مى گويد :
خاندان مهلّب ، ادّعاى ولاى او را داشتند و او از خاندان آنان نبود ؛ زيرا آنان از خاندان عتيك بودند. ۲
از مواردى كه نجاشى رحمه اللهعشيره شخص را مورد بحث قرار داده ، مى توان «عشيره سعدان بن مسلم» را مثال زد . او در اين مورد ، چنين مى گويد :
درباره عشيره وى اختلاف شده است. استاد ما ، عثمان بن حاتِم بن مُنتاب تغلبى ، مى گويد كه محمّد بن عبده مى گفت : سعدان بن مسلم زُهْرى ، از بنى زهره كِلاب و عربى بود و نسل او باقى ماند . و خداوند ، داناتر است. ۳
اين ، در حالى است كه نجاشى رحمه اللهدر ابتدا او را مولاى ابو العلاء كُرز بن حفيد
عامرى (از عامر ربيعه) ، معرّفى كرده است . ۴ نجاشى رحمه اللهدر بسيارى از موارد ، اين گونه اختلافات را با تعبير «قيل» نقل كرده است .

1. رجال النجاشى ، ص ۳۲۶ (ش ۸۸۷).

2. رجال النجاشى ، ص ۱۱۵ (ش ۲۹۶).

3. رجال النجاشى ، ص ۱۹۳ (ش ۵۱۵).

4. رجال النجاشى، ص ۱۹۳ (ش ۵۱۵) .


بازشناسي منابع اصلي رجال شيعه
102

دو . مدح ها و توثيق ها

نجاشى رحمه اللهدر مقام مدح يا توثيق برخى از راويان ، به شيوه هاى مختلف ، به نقل اقوال اساتيد و رجال شناسان پرداخته است ، از جمله :
در شرح حال جعفر بن بشير ، به نقل از ابو العبّاس بن نوح مى گويد :
كان يلقّب فقحة العلم . روى عن الثقات و رووا عنه ؛
وى را فقحة العلم (داراى علم وسيع) لقب داده اند . او از افراد ثقه روايت كرده است و افراد ثقه نيز از او روايت كرده اند. ۱
و در شرح حال حمدان بن معافى ، به نقل از ابن نوح مى گويد :
قال ابن معمّر : إنّ أبا الحسن موسى و الرضا دعوا له ؛
ابن معمّر گفت : امام كاظم و امام رضا عليهماالسلام هر دو برايش دعا كرده اند. ۲
و نيز در شرح حال ابراهيم بن هاشم قمى مى گويد :
أصحابنا يقولون : أوّل من نشر حديث الكوفيّين بقمّ، هو ؛
اصحاب ما مى گويند: نخستين كسى كه حديث كوفى ها را به قم آورد، او بود. ۳
و در شرح حال سهل بن زاذويه (زادويه) قمى مى گويد :
ثقة ، جيّد الحديث ، نقىّ الرواية ، معتمد عليه . ذكر ذلك ابن نوح ؛
او ثقه ، نيكوحديث ، پاك روايت و مورد اعتماد بود. اين مطلب را ابن نوح گفته است. ۴
و نيز در شرح حال ابو طالب اَنبارى مى گويد :
قال أبو عبد اللّه الحسين عبيد اللّه ، قال أبو غالب الزرارىّ : كنت أعرف أبا طالب أكثر عمره واقفا مختلطا بالواقفة ، ثمّ عاد إلى الإمامة و جفاه أصحابنا و كان حسن العبادة و الخشوع ؛
ابو عبد اللّه [ غضايرى ][] گفت كه ابو غالب زرارى گفت : ابو طالب را مى شناختم . او بيشتر عمرش را با واقفيان گذراند و سپس به مذهب حق باز گشت ؛ ولى اصحاب ما بر وى ظلم كردند . او نيكو عبادت مى كرد و خاشع بود. ۵
نجاشى رحمه اللهغالبا بر مطلب نقل شده ، اعتماد نموده است .

1. رجال النجاشى ، ص ۱۹۹ (ش ۳۰۳).

2. رجال النجاشى ، ص ۱۳۸ (ش ۳۵۶).

3. رجال النجاشى ، ص ۱۶ (ش ۱۸).

4. رجال النجاشى ، ص ۱۸۶ (ش ۴۹۲).

5. رجال النجاشى ، ص ۲۳۳ (ش ۶۱۷).

  • نام منبع :
    بازشناسي منابع اصلي رجال شيعه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمدکاظم رحمان‌ستایش و محمدرضا جدیدی نژاد
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5608
صفحه از 569
پرینت  ارسال به