برداشت هاى گوناگون از عبارت كشّى

رجاليان ، از اين عبارات ، برداشت هاى گوناگونى داشته اند ، كه مهم ترين آنها عبارت است از :
برداشت اوّل . مراد از تعبير «أجمعت العصابة على تصحيح ما يصحّ عن هؤلاء» ،
اين است كه روايت هاى افرادى كه در موردشان اتّفاق شده است ، صحيح اند ، بدين ترتيب كه چنانچه سند روايت ها تا اين افراد ، صحيح باشد ، روايت آنان مطلقا صحيح شمرده خواهد شد و ديگر به بررسى راويانى كه پيش از آنان تا معصوم قرار دارند ، نياز نيست .
بر اين اساس ، حتّى اگر راويان پيشينِ اين افراد ، ضعيف يا مجهول باشند ، روايت ، صحيح شمرده مى شود ، چنان كه روايت مرسل اين افراد از معصوم ، در حكم روايت مُسندِ صحيح است .
برخى از علماى بزرگ ، اين برداشت را پذيرفته اند و وحيد بهبهانى آن را برداشت مشهور بين اصحاب ، دانسته است . ^۱ شهيد ثانى ، شيخ بهايى ، مير داماد ، محمّدامين كاظمى ، وحيد بهبهانى ، سيّد محمّدباقر گيلانى ، سيّد محسن اعرجى كاظمى ، ملاّ على كنى ، عبد اللّه مامقانى و مجلسىِ اوّل ، از جمله كسانى هستند كه به اين برداشت ، معتقدند . ^۲
برداشت دوم . مراد از اين تعبير ، آن است كه افراد مذكور ، فقط صحيح الحديث اند و چنانچه اين افراد در سند حديثى قرار بگيرند كه راويان پيشين و پسين شان موثّق باشند ، آن سند ، صحيح شمرده مى شود .
بنا بر اين ، اتّفاق اصحاب ، تنها بر صدق (راستگويى) اين افراد و صحّت نقل آنان دلالت مى كند و بخش هاى ديگر سند ، به بررسى رجالى نيازمندند .
اين برداشت ، از سيّد على طباطبايى ، صاحب رياض و برخى ديگر ، نقل شده است . ^۳
برداشت سوم . مراد از اين تعبير ، تنها توثيق كسانى است كه اين عبارت در موردشان گفته شده است .
صاحب فصول ، اين برداشت را ، از قول كسى كه نام وى را نبرده است ، به بيشتر علما نسبت داده است . ^۴ در فوائد الوحيد البهبهانى نيز اين برداشت ، از قائلى نامعلوم نقل شده است . ^۵ صاحب لبّ اللباب ، اين برداشت را برگزيده و بر آن ، ادّعاى اجماع كرده است . ^۶
برداشت چهارم . مراد از اين عبارت ، توثيق كسانى است كه اصحاب اجماع از آنان روايت كرده اند . البتّه مراد قائلان به اين برداشت ، توثيق خود اصحاب اجماع نيز هست . در فوائد الوحيد ، اين برداشت ، توهّم برخى دانسته شده ^۷ و در الفصول الغرويّة نيز به آن اشاره شده است . ^۸ صاحب مستدرك الوسائل ، اين برداشت را برگزيده و براى اثبات آن ، قرينه ها و دليل هايى را ذكر كرده است . ^۹