از گروه منابع اهل سنّت، در المستدرک علی الصحیحین و المعجم الأوسط و مکارم الأخلاق تعبیر «ثلاث من کن فیه حاسبه اللّه حساباً یسیر أو ادخله الجنة برحمته» آمده است و در کتاب جزء ابن عمشلیق، تعبیر «ألا أدلک علی أفضل مکارم الدنیا والآخرة» و در المعجم الکبیر تعبیر «فواضل الأعمال» و در شعب الایمان، با این تعبیر آمده است: «خیر أخلاق الأولین والآخرین» که با نقل الخصال، نزدیک است. (جدول شماره ۱۳)
بررسی این نقلها نشان میدهد که آنچه بیش از همه به نقل الخصال نزدیک است، نقلهایی است که سخن پیامبر صلی الله علیه و اله خطاب به امیر مؤمنان علیه السلام صادر شده که عبارتاند از نقل: جزء و شعب الایمان. در این نقلها نیز یکسانیِ تعبیر در باره صفات سهگانه به چشم نمیخورد و همه آنها بر تعبیر «مکارم الأخلاق» تأکید نکردهاند. عبارت شعب الایمان، «ألا أدلک على خیر أخلاق الأولین والآخرین» است و عبارت جزء «ألا أدلک على أفضل مکارم الدنیا والآخرة». این دو تعبیر هر چند تصریح بر مکارم الأخلاق نکردهاند، امّا در مجموع میتوان همان منطق را از آنها برداشت کرد.
امّا دیگر نقلها، هر چند خطاب و شأن صدور متفاوتی دارند، امّا در آنها نیز تعبیر «مکارم الأخلاق» وجود ندارد. اگر برای این سه خصلت در موارد دیگری غیر از مورد روایت الخصال، تعبیر مکارم الأخلاق میآمد، میشد فهمید که اینها جزء مکارم الأخلاق به شمار رفتهاند؛ امّا این گونهگونی تعبیر، مانع از حکم قاطع در این زمینه میشود.
جمعبندی و تحلیل متون
از آنچه گذشت، مشخّص میشود که اوّلاً برخی از متونی که این سه خصلت در آنها آمده، از پیامبر خدا صلی الله علیه و اله با تعبیرهای نزدیک به مکارم