مختلف است. لذا نشان می‌دهد که گذشته از صفات بیان شده، یکی از مکارم اخلاق، تعامل برتر و متعالی با دیگران در امور مختلف زندگی فردی و اجتماعی است. آنچه در مروّت مهم است، همین تعامل متعالی و برتر با دیگران است که تعامل را از سطحی عادی، به سطحی متعالی بالا می‌بَرَد و موجب بروز رفتارهای زیبای اخلاقی می‌شود.

تحلیل نهایی صفات

با نگاهی اجمالی به هر کدام از صفات که گذشت، مطالب آنها را مرور می‌کنیم.

یقین، به معنای شناختِ بی‌تردیدِ توأم با اطمینان است.

قناعت، مربوط به حوزه کسب روزی و به معنای رضایت نسبت به آن است.

صبر، مربوط به حوزه سختی‌ها و به معنای تحمّل کردن و خودداری از جَزَع است.

شُکر، مربوط به حوزه داشته‌ها و خوشی‌ها و به معنای سپاس‌گزاری از آنهاست.

حلم، مربوط به حوزه غضب و به معنای مهار خردمندانه خشمِ ناشی از رفتار جاهلانه دیگران است.

حُسن خلق، مربوط به رابطه با دیگران و به معنای برخورداری از مهارت‌هایی خاص در روابط اجتماعی است.

سخاوت، مربوط به حوزه مواجهه با نیازمندان و به معنای گذر از مال با میل و رغبت و دادن آن به دیگران است.

غیرت، مربوط به حریم زندگی بوده و به معنای اجازه تعرّض ندادن به بیگانه است.

سکوت کردن هنگام سخن گفتن برادر دینی،^۱ پنهان داشتن مشکلات،^۲ چشم پایین انداختن، میانه‌روی،^۳ عمل کردن برای خدا بیشتر از توان، تکلّف وقتی دیگران درخواست دارند^۴ و تخفیف وقتی خود سؤال دارد،^۵ فربه بودن چهارپا، خوش‌سیماییِ غلامان، مرکب نفیس،^۶ خوب نگه‌داشتن کالا، نیکی به خدمتکار،^۷ سود نگرفتن از دوستان،^۸ شکستن قسم،^۹ و بیان نکردن اتفاقات خوب و بد مسافرت.^۱۰

از همه آنچه گذشت، به دست می‌آید که مروّت، نامی فراگیر برای همه فضایل و محاسن اخلاقی^۱۱ است که اوّلاً، شامل معیشت، نعمت، مصیبت، اقتصاد، دینداری، طاعت، و روابط اجتماعی با همه گستره‌اش می‌شود؛ و ثانیاً به معنای نوعی رفتار برتر و متعالی‌تر در حوزه‌های