برابر مشکلات آن،۱ از خود گذشتگی، ذلّت‌گریزی، عزّت‌طلبی،۲ و چیره شدن بر دشمن.۳ البته در مبارزه بدون پیروزی نیز شجاعت صدق می‌کند؛ ولی به جهت این که شجاعت معمولاً با پیروزی همراه است، جزء مؤلّفه‌های آن به حساب می‌آید.
از مجموع تعریف لغوی و دینی به دست می‌آید که فرد شجاع، قلبی مستحکم در هنگام بحران‌ها، و دارای روحیه ذلّت‌ناپذیری و عزّت‌طلبی و از خودگذشتگی است که او را به اقدام و ایستادگی در برابر دشمن وامی‌دارد و سختی آن را تحمّل می‌کند.
با توصیفی که گذشت، پیامبران الهی به چنین نیروی درونی و بیرونی‌ای نیاز دارند تا هنگام بحران‌ها و درگیری‌ها دچار ترس و عقب‌گرد نشوند و با قدرت و جسارت، به مقابله با دشمنان بپردازند. بدون این ویژگی، هر اقدام اجتماعی و از جمله به انجام رساندن رسالت الهی، ناموفّق خواهد بود.
۱۰. مروّت
یکی از مباحث مهمّ اخلاقی، موضوع مروّت و جوان‌مردی است که
1.. عن الحسن بن علی علیه السلام لما سئل عن الشجاعة ـ قال: مواقفة الاقران والصبر عند الطعان (تحف العقول، ص۲۲۶).امام علی علیه السلام: الشجاعة صبر ساعة (مطالب السؤل، ص۵۶).
2.. امام صادق علیه السلام: جبلت الشجاعة على ثلاث طبائع لكل واحدة منهن فضیلة لیست للأخرى: السخاء بالنفس والانفة من الذل وطلب الذكر، فإن تكاملت فی الشجاع كان البطل الذی لا یقام لسبیله والموسوم بالاقدام فی عصره. وإن تفاضلت فیه بعضها على بعض كانت شجاعته فی ذلك الذی تفاضلت فیه أكثر وأشد إقداما (تحف العقول، ص۳۲۲).
3.. اشجع الناس من غلب هواه (کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۳۹۵).
