پیش‌گفتار
اخلاق، از ارکان مهم و اساسی معارف اسلامی است که بخش مهمی از آموزه‌های دینی را به خود اختصاص داده است. از منظر رتبه‌بندی، همه آنچه در معارف اخلاقی آمده یکسان نیست. بخشی از آموزه‌های اخلاقی از اهمیت بیشتری برخوردار است که با تعبیر «مکارم اخلاق» شناخته می‌شوند. در معارف اسلامی، مکارم اخلاق یک اصطلاح است که مجموعه‌ای از مفاهیم اخلاقی را در برمی‌گیرد.
از سوی دیگر، رویکرد جدید روان‌شناسی و پیشرفت‌های آن سبب شده تا بتواند موضوعات و آموزه‌های اخلاقی را نیز درک کند و ابعاد روان‌شناختی آن را تحلیل کند؛ همان چیزی که پیش‌تر آن را موعظه و مخصوص مجالس خطابه و وعظ می‌دانست! این رویکرد را در شناخت‌گراها، معنویت‌گراها، انسان‌گراها و به ویژه در روان‌شناسی مثبت‌نگر می‌توان مشاهده کرد.
از آن گذشته روان‌شناسی اسلامی نمی‌تواند به آموزه‌های اخلاقی و نقش آن در تحلیل رفتار انسان بی‌اعتنا باشد. نکته مهم این است که روایات اسلامی در باب معرفی مکارم اخلاق، متنوع و متعددند و این، کار را برای استفاده و استنباط روان‌شناختی از آنها دشوار می‌سازد. کار
