حياى دانشجويان پزشكى كمتر از ساير دانشجويان بوده است . در اين رشته ، ويژگى هايى وجود دارد كه مى تواند توجيه كننده اين تفاوت باشد . برخى از اين ويژگى ها عبارت اند از : بحث و گفتگوى باز درباره اندام ها و رفتارهاى جنسى ، مشاهده تصاوير اندام برهنه زنان و مردان ، معاينه بيماران جنس مخالف ، مشاهده اندام هاى تناسلى بيماران در هنگام معاينه ، و ... . ۱ همه اينها در قالب تكرار و تجربه متعدّد ، قابل توجيه است .
نكته مهم ، اين كه اين را نمى توان سرنوشت حتمى حيا دانست و حتما اين گونه نيست كه همه افراد ، چنين سرنوشتى داشته باشند . مثلاً نقل شده كه رسول خدا در آن سنّ بالا و با وجود تعدّد همسرانش ، از دختران ازدواج نكرده هم شرم و حياى بيشترى داشته است . ۲
اين نشان مى دهد كه كاهش حيا ، قابل پيشگيرى است . از يكى از روايت ها مى توان شيوه اى براى اين كار ، استخراج كرد . در روايتى آمده كه بهترين زن ، كسى است كه هنگام خلوت زناشويى ، همان گونه كه لباس خود را كنار مى گذارد ، حياى خود را نيز كنار بگذارد و پس از آن ، به موازات اين كه لباس خود را مى پوشد ، جامه حيا را نيز بر تن كند . ۳ اين شيوه مى گويد رفتارها و حالت هاى هنگامه هاى تنهايى را به اوقات ديگر ، سرايت ندهيد و پس از آن كه لباس بر تن كرديد ، تصوّر كنيد كه هيچ اتّفاقى نيفتاده و چيزى نسبت به قبل ، تغيير نكرده است . معمولاً به موازات
1.ر .ك : «تهيه ابزارهايى جهت سنجش : عمل به باورهاى دينى و انواع حيا و بررسى رابطه ديندارى و حيا با ويژگى هاى شخصيت و سلامت روان» ، رساله دكترى (Ph. D) محمود گلزارى ، دانشگاه علامه طباطبايى ، ۱۳۸۰ ، ص ۱۳۵ .
2.از ابوسعيد خُدرى نقل شده است: «كان رسول اللّه صلى الله عليه و آلهأشد حياء من العذراء في خدرها ؛... رسول خدا صلى الله عليه و آلهحتّى از دختران باكره هم بيشتر حيا داشت» . (بحار الأنوار ، ج ۱۶ ، ص ۲۳۰)
3.امام صادق عليه السلام مى فرمايد : «خير نسائكم التى إذا خلت مع زوجها خلعت له درع الحياء وإذا لبست ، لبست معه درع الحياء ؛ بهترينِ زنان در ميان شما زنى است كه وقتى با همسر خود خلوت كرد ، جامه حيا را درآورد و هرگاه پوشيد ، همراه آن ، جامه حيا را نيز بر تن كند» . (الكافى ، ج ۵ ، ص ۳۲۴ ؛ تهذيب الاحكام ، ج ۷ ، ص ۳۹۹)
