235
پژوهشي در فرهنگ حيا

مى آورد . براى جلوگيرى از اين امر ، مى توان مكان هاى مخصوصى را به بانوان اختصاص داد . رسول خدا ، هنگامى كه ساختمان مسجد را بنا مى كردند ، درى مخصوص زنان قرار داد و استفاده مردان را از آن ، ممنوع ساخت . ۱ اين مى تواند در همه جا رعايت شود . مثلاً اگر كلاس هاى درس و دانشگاه مختلط است ، مى توان براى هر گروه ، درِ جداگانه اى در نظر گرفت . يا جداسازى محلّ شناى زنان و مردان در سواحل درياها كه امروزه به «طرح سالم سازى دريا» مشهور است ، نيز از همين گونه است . به هر حال ، مهمْ آن است كه صحنه هاى اختلاط پيش نيايد و اين را مى توان در مهندسى ساختمان ها رعايت كرد .
تدبير ديگر ، استفاده از «تأخير زمانى» است . اگر در اجتماعى مثل مسجد ، زن و مردْ حضور دارند ، هنگام خروج ، مى توان با استفاده از تأخير زمانى ، مانع اختلاط شد و زمانِ در ديد قرار گرفتن زنان را كاهش داد . وقتى نماز رسول خدا تمام مى شد ، مردها قدرى صبر كرده ، از جا حركت نمى كردند ، تا زنان از مسجد خارج شوند ؛ زيرا عادت مردانْ اين بود كه تا رسول خدا از جا برنخاسته اند ، از مسجد خارج نمى شدند . به همين جهت ، مكث رسول خدا ، سبب مى شد كه زنان ، بدون اين كه در معرض ديد مردان قرار گيرند ، مسجد را ترك كنند و به خانه هاى خود بازگردند . ۲ اين نيز روشى است كه مى تواند به كاهش مدّت زمانى كه ممكن است زن در ديدِ نامحرم قرار گيرد ، منجر شود .
تدبير ديگر ، استفاده از سرعت در عبور از ديد مردان است . مدّت زمانى كه

1.ر . ك : حلية الاولياء ، ج ۱ ، ص ۳۱۳

2.در روايتى از ام سلمه ، همسر رسول خدا آمده است : «كان رسول اللّه صلى الله عليه و آلهإذا سلّم قام النساء حين يقضى تسليمه ومكث يسيرا قبل أن يقوم» . قال ابن شهاب : فأرى ـ واللّه اعلم ـ أن مكثه لكى ينفذ النساء قبل أن يدركهن من انصرف من القوم ؛ همواره وقتى سلام نماز رسول خدا تمام مى شد ، زنان بر مى خاستند [و مسجد را ترك مى كردند] و حضرت ، پيش از برخاستن ، مقدارى صبر مى كردند . ابن شهاب مى گويد : خدا مى داند ؛ ولى گمان مى كنم صبر رسول خدا براى اين بوده كه زنان ، پيش از آن كه با مردمْ برخورد داشته باشند ، مسجد را ترك كنند . (صحيح البخارى ، ج ۱ ، ص ۲۰۳)


پژوهشي در فرهنگ حيا
234

چهارده قرن پيش ، از سوى اولياى دين ، پيش بينى شده است . ۱ اين نوع پوشش ، نه تنها به كاهش تحريك جنسى منجر نمى شود ، بلكه ممكن است شدّت تحريك را افزايش دهد .
مسئله ديگر ، استفاده زنان از پوشش هاى تنگ و چسبان است كه حجم بدن را نمايان مى سازند . اين گونه پوشش ها ، هر چند لباس به شمار مى روند ، امّا ويژگى پوشش هاى بازدارنده اى را كه مطابق معيار حياست ، دارا نيستند .
به هر حال ، برهنگى و استفاده از لباس هاى بدن نما يا تنگ و به كار بردن آشكار انواع آرايه ها و زينت ها ، از ويژگى هاى شهر بى شرم است كه فضاى بصرى جامعه را آلوده مى سازد ؛ امّا در شهر حيا ، زنان از حجاب استفاده مى كنند و هنگام خروج از خانه ، آرايش نمى كنند ۲ و از لباس هاى توجّه برانگيز ۳ و نازك و بدن نما ، ۴ و همچنين از لباس هاى تنگ و چسبان استفاده نمى كنند . ۵ شهروندان شهر حيا ، حتّى براى پيكر بى جان خود نيز برنامه دارند تا حجم بدن آنان نمايان نشود . ۶
تدبير ديگر ، جدا كردن محلّ زنان و مردان از يكديگر براى جلوگيرى از اختلاط آنان است كه گاهى خواسته يا ناخواسته ، صحنه هاى زشتى را به وجود

1.ر . ك : مسند أحمد ، ج ۲ ، ص ۶۹۱ (ح ۷۱۰۵) .

2.رسول خدا صلى الله عليه و آله : «شر نساءكم المتبرجات المتخيلات ؛ بدترين زنان شما ، زنان آرايش كرده متكبر هستند» (السنن الكبرى ، ج ۷ ، ص ۱۳۱ ، ح ۱۳۴۷۸) . همچنين حضرت فرموده اند : «هر زنى كه آرايش كرده از خانه خارج شود ، با هر قدم ، خانه اى در جهنم براى او بنا مى شود» (بحار الأنوار ، ج ۱۰۳ ، ص ۲۴۹ ، ح ۳۸) .

3.رسول خدا ، زنان را از پوشيدن لباس هاى توجّه برانگيز برحذر داشته اند : «ونهى أن تلبس المرأة إذا خرجت ثوبا مشهورا» (دعائم الإسلام ، ج ۲ ، ص ۲۱۵) .

4.رسول خدا ، زنانى را «كاسيات عاريات (پوشيدگان برهنه)» ناميده و به شدت نكوهش كرده است (ر . ك : مسند أحمد ، ج ۳ ، ص ۲۷۴ ، ح ۸۶۷۳ ؛ صحيح مسلم ، ج ۶ ص ۱۶۸) .

5.رسول خدا توصيه مى كردند كه زنان ، زير لباس هاى نازك خود ، لباس ديگرى بپوشند تا حجم بدنشان معلوم نشود (ر . ك : مسند أحمد ، ج ۸ ، ص۱۸۴ ، ح ۲۱۸۴۵ و ۲۱۸۴۷) .

6.قصه تابوت ساختن براى حضرت زهرا عليهاالسلام . ر . ك : تهذيب الأحكام ، ج ۱ ، ص ۴۶۹ ، ح ۱۵۴۰) .

  • نام منبع :
    پژوهشي در فرهنگ حيا
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9265
صفحه از 388
پرینت  ارسال به