155
پژوهشي در فرهنگ حيا

جديد ، سبب مى شود كه زمينه براى بروز برخى ناهنجارى هاى اخلاقى و اجتماعى آماده تر باشد . همين امر ، سبب افزايش جرم در محيط هاى مهاجرپذير مى شود . طبق تحقيقاتى كه در كشورهاى اروپايى و امريكا به عمل آمده ، ميزان جرايم و بزهكارى بين مهاجران ، خيلى بيشتر از بوميان بوده است . ژولى فرانسوى بر پايه تحقيقاتى كه انجام داد ، معتقد شد كه از هر يكصد هزار نفر كه زادگاه خود را ترك نكرده اند ، فقط هشت تن آنان به اتّهام جنايت در ديوان عالى جنايى مورد محاكمه قرار گرفته اند ، حال آن كه از هر يكصد هزار نفرى كه در استان غير محلّ تولّد خود ، ساكن بوده اند ، ۲۹ نفر آنان در ديوان عالى جنايى محاكمه شده اند . ۱ هر قدر فاصله فرهنگى بين مبدأ و مقصد بيشتر باشد ، احتمال جرم زا بودن مهاجرت ، بيشتر است . يكى از علل عمده اين افزايش چشمگير ، آن است كه اين افراد در محيط هاى جديد ، ناشناخته اند .

مسافرت و گم نامى

گم نامى ، فقط مخصوص شهرهاى كلان يا پديده مهاجرت نيست . در مسافرت نيز گم نامى تأثير خود را نشان مى دهد . كسى كه از شهر خود بيرون مى رود ، در شهرهاى ديگر ، گم نام و غريبه است و همين امر ، احتمالاً سبب مى شود كه احساس كند مى تواند برخى از كارهايى را كه در شهر خود ترك مى كرده ، انجام دهد . فرد مسافر از ديد ديگران پنهان نيست ؛ امّا همين كه او را نمى شناسند ، گويا او را نمى بينند . به بيان ديگر ، آنچه از او ديده مى شود ، فقط جسم اوست . هويت او ـ كه اساس شخصيت اوست ـ از ديد ديگران پنهان است . همين پنهانى و گم نامى ، سبب مى شود كه هم خود مسافر از انجام دادن برخى كارها ابايى نداشته باشد ، و هم ساكنان شهر در برخورد با مسافران ، كم تر حرمت نگه دارند . اين

1.جامعه شناسى شهرى ، ص ۵۰ .


پژوهشي در فرهنگ حيا
154

پروفسور اِلى گينزبرگ از دانشگاه كلمبيا و متخصّص تحرّك نيروى انسانى مى گويد :
چيزى نخواهد گذشت كه همگى ما در اين كشور به صورت افراد يك كلان شهر درمى آييم ، بدون پيوند و دلبستگى و آرزوى ديدار دوستان و همسايگان قديم . ۱
تافلر با تأكيد بر اين كه هر نقل مكانى روابط دوستانه را به صورت مرگبارى فرسوده مى كند ، ۲ به بررسى پيامد اين از هم گسيختگى پرداخته ، مى گويد :
همين گسيختن روابط ، چنانچه چند بار در زندگى تكرار شود ، باعث از بين رفتن تعهّد مى گردد .
وى همچنين تصريح مى كند :
كسى كه پيوسته در حركت است ، معمولاً آن قدر شتابزده است كه امكان ريشه دوانيدن در محلّى را پيدا نمى كند . ۳
در اين جملات ، به خوبى روشن است كه مهاجرت ها سبب از بين رفتن روابط قديمى مى شود و امكان برقرارى ارتباط جديد را به حدّاقل ، كاهش مى دهد كه پيامد آن ، از بين رفتن تعهّد خواهد بود و در چنين شرايطى ، طبيعى است كه حيا و شرم ، شكل نخواهد گرفت .
البته مهاجرت ، اقسامى دارد كه يكى از آنها مهاجرت هاى علمى است . اين بخش از مهاجرت ، در كشور ما مخصوص دانشجويان و طلاّبى است كه معمولاً براى كسب دانش به ديگر شهرها مسافرت مى كنند . با گسترش دانشگاه ها ، روند اين گونه مهاجرت ها افزايش چشمگيرى پيدا كرده است . نوع رفتار اين افراد در شهر خود با شهر محلّ تحصيل ، متفاوت است . ۴ ناشناخته بودن آنان در محيط

1.همان ، ص ۹۰ .

2.همان ، ص ۱۰۷ .

3.همان ، ص ۱۰۶ .

4.اين موضوع مى تواند در كشور ما نيز مورد پژوهش هاى ميدانى قرار گيرد .

  • نام منبع :
    پژوهشي در فرهنگ حيا
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9158
صفحه از 388
پرینت  ارسال به