اگر در آزمون ها و مصاحبه ها و مراوده ها متوجّه شديم كه فردى بيشترين آلودگى را دارد ، امّا همچنان اهل حيا و شرم است ، مى توان به او اميدوار بود ؛ امّا اگر به كسى برخورد كرديم كه حيا ندارد ، بايد دانست كه اميدى به اصلاح و هدايت او وجود ندارد . بنا بر اين ، به فرموده امام على عليه السلام ، براى افراد بى حيا ، مرگ ، بهتر از زندگى است . ۱
۳ . بى حيايى و بدنامى
يكى ديگر از پيامدهاى بى حيايى ، بدنامى است . فرد بى حيا ، آوازه و اعتبار خود را از دست مى دهد و به انسانى بدنام و بى اعتبار ، تبديل مى شود . همان گونه كه قبلا گفتيم ، شخص بى حيا ، از اين كه چه مى گويد و يا چه درباره او مى گويند ، هيچ پروايى ندارد . چنين فردى ارزشى براى خويش قائل نيست و از اين طريق ، خوش نامى را ـ كه مهم ترين سرمايه انسان است ـ از دست مى دهد . امام على عليه السلامفرموده است :
۰.إيّاكَ وفِعلَ القَبيحِ ، فَإِنَّهُ يُقبِحُ ذِكرَكَ ويُكثِرُ وِزرَكَ . ۲
۰.از كار زشت بپرهيز ؛ زيرا تو را بدنام كرده ، گناه تو را زياد مى كند .
۴ . محروميت از لذّت عبادت
امام سجّاد عليه السلام ، يكى از علل كسلى (بى حالى) در هنگام نمازگزاردن و عبادت كردن را بى حيايى و كم حيايى مى داند . ۳ شخص بى حيا ، به موازات فاصله اى كه از ارزش ها مى گيرد و به ضدّ ارزش ها آلوده مى شود ، از لذّت عبادت و معنويت نيز محروم مى گردد .
