333
پژوهشي در فرهنگ حيا

فصل اوّل : ماهيت بى حيايى

تعريف بى حيايى

عناصر تشكيل دهنده بى حيايى ، تقريبا همان عناصر تشكيل دهنده حيا هستند ؛ به اين معنا كه در بى حيايى ، هم نظارت وجود دارد و هم صحبت از فعل قبيح است ، بر خلاف كم رويى كه در آن ، صحبت از فعل نيك بود . تنها فرقى كه دارند ، اين است كه فرد بى حيا ، از انجام دادن فعل قبيح ، شرم نمى كند . بنا بر اين ، بى حيايى ، يعنى مبادرت به كار قبيح در حضور ديگران ، بدون هيچ گونه نگرانى .
برخى افراد ، هيچ باكى ندارند كه مردم ، آنان را در حال بدكارگى ببينند . ۱ اينان ، افراد بى حيايى هستند كه اگر در حال گناه ديده شوند ، هيچ گونه تأثّر قلبى ـ شبيه آنچه در حيا گفته شد ـ پيدا نمى كنند . فرد بى حيا ، براى حضور ديگران ، هيچ ارزشى قائل نيست و نظارت آنان ، او را از انجام دادن كار قبيح ، باز نمى دارد . به بيان ديگر ، تفاوت ميان حيا و بى حيايى ، در عنصر بازدارندگى است . در حيا ، فرد به جهت حضور و نظارت ديگرن ، از انجام دادن كار قبيح ، بازداشته مى شود ؛ امّا در بى حيايى ، هيچ گونه بازدارندگى اى وجود ندارد ؛ بلكه فرد به راحتى و با كمال شهامت در برابر ديگران ، به كار قبيح ، مبادرت مى كند . اين حقيقت ، هنگام بررسى

1.امام على عليه السلام مى فرمايد : «شر الناس من لايبالى أن يراه الناس مسيئا ؛ بدترينِ مردم ، كسى است كه باكى ندارد مردم ، او را در حال انجام دادن كار زشت ببينند» . (غررالحكم ودررالكلم ، ح ۵۷۰۲ ؛ عيون الحكم والمواعظ ، ص ۲۹۵ ، ح ۵۲۷۷)


پژوهشي در فرهنگ حيا
332
  • نام منبع :
    پژوهشي در فرهنگ حيا
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9235
صفحه از 388
پرینت  ارسال به