فصل سوم : حيا و پوشش

لباس ، پديده اى است كه كمتر به جنبه هاى مختلف آن توجّه مى شود . اوّلين و ساده ترين چيزى كه از لباس به ذهن مى رسد ، كاركرد محافظتى آن در برابر سرما و گرماست . مسئله ديگر ، كاركرد پيام رسانى آن است . نوع لباس ، ضخامت لباس ، رنگ لباس ، مدل لباس و ... مى تواند مشخّص سازد كه شخص ، چه شغلى دارد ، شاد است يا عزادار ، افسرده است يا خوش حال ، به چه گروهى تعلّق دارد و ... .
اگرچه وظيفه اصلى لباس ، محافظت از ما در برابر سرماست ، اما اطلاعاتى را هم درباره ما در اختيار ديگران قرار مى دهد . مثلاً سبك لباس ها و ويژگى هاى شخصتى افراد ، رابطه مستقيم با هم دارند . محافظه كارها معمولاً لباس هاى كم رنگ و معمولى بر تن مى كنند ، در حالى كه افراد برون گرا ، رنگ هاى تند و لباس هاى آخرين مُد را مى پسندند . يكى از نكات جالب در اين زمينه ، اين است كه كسانى كه براى مصاحبه شغلى مراجعه مى كنند ، معمولاً كت و شلوار مى پوشند ، در حالى كه در اوقات فراغت خود ، لباس هاى خودمانى ترى بر تن مى كنند . از نوع لباس افراد مى توان پايگاه اجتماعى و خودآگاهى آنها و نيز ارزيابى آنها از خودشان را حدس زد. ^۱ در مدارس نيز سعى مى شود كودكان را مجبور به پوشيدن روپوش يا لباس يكدست كنند و به اين ترتيب ، از آنان

آنان نزد ما گم نام محسوب شوند ، امّا آيا آنان نيز ما را نمى شناسند ؟ و آيا ما نزد آنان ، گم نام هستيم ؟
پاسخ اين پرسش ها به روشنى منفى است . در برابر اين نظارت هاى نامحسوس ، گم نامى وجود ندارد . بنا بر اين ، «توجّه كردن» و «توجّه دادن» به اين بخش از نظارت ها مى تواند به سالم سازى شهرها و مهاجرت ها و مسافرت ها بينجامد . توجّه به ناظران نامحسوس و مقدّس ، حياى فرد را بر مى انگيزد و در اين صورت ، همان گونه كه در خلوت ، خود را تنها نمى ديد ، در غربت نيز خود را گم نام نخواهد دانست . بنا بر اين ، تعميق باورهاى دينى و ايمان به خدا و شناخت واقعيت هاى هستى و درك نظارت هاى نامحسوس و مقدّسى كه وجود دارند ، عامل مهمّى در الگوى شهرنشينى اسلامى است كه نتيجه آن ، حفظ فرهنگ حياست و حفظ اين فرهنگ ، موجب مصونيت قلمرو گم نامى و ناشناختگى مى گردد .